Gedagtes vir elke dag
Of lees almal by Gedagtes vir elke dag
Om as kind van die HERE jou selfbeeld in perspektief te kry moet jy van jouself wegkyk en jou liefde vir jou naaste gee. Dit bring bevryding van jouself en jy word só 'n spieëlbeeld van Christus – geen beter beeld kan jy vra nie!
STRAAT- EN PLEKNAME VAN OU-PRETORIA (3)
Lees reeks by Straat- en Plekname van Ou-Pretoria
JAN PLOEGER
Bourkestraat: Sunnyside
Bourkestraat se oorspronklike naam was Buitenstraat omdat dit die laaste of "buitenste" straat van hierdie deel van Sunnyside was toe dit uitgelê is.
Edmund Francis Bourke is in 1852 in Pietermaritzburg gebore. Hy het hom in die jare net voor 1880 in Pretoria kom vestig waar hy 'n algemene handelaarsaak met twee takke begin het wat later deur John Jack oorgeneem is. Die oostelike tak was op die noord-oostelike hoek van Van der Walt- en Kerkstraat, waar Garlicks tans is. Hy is in 1926 dood en sy graf is in die Kerkstraatbegraafplaas.
1929: STIGTING FAK
KULTUURDAGBOEK 18 DESEMBER
Lees volledig by Kultuurdagboek
Die rede vir die stigting van die FAK kan teruggevoer word tot 1925 toe Afrikaanse naas Engels as amptelike taal deur die Hertzog-regering erken is. Hierdie erkenning het deels bygedra tot 'n nuwe bewuswording onder die Afrikaanssprekendes van sy taal en eiesoortige kultuur.
Ná 1925 was daar ook 'n sterk en groeiende behoefte om die kulturele erfenis van die Afrikaner sterker te beskerm teen die indringing van die Engelse taal en kultuur op alle terreine van die samelewing. Op 24 Augustus 1929 word daar onder die beskerming van die SA Akademie vir Taal, Lettere en Kuns eenparig besluit om 'n Uniale konferensie op te roep onder die naam:
WAAROM HET ONS GISTER GELOFTEDAG HERDENK?
Hannes Ollewagen
Josua24:1-33
“Vrees dan nou die HERE en dien Hom in opregtheid en waarheid, en verwyder die gode wat julle vaders gedien het oorkant die Eufraat en in Egipte, en dien die HERE. Maar as dit verkeerd is in julle oë om die HERE te dien, kies dan vir julle vandag wie julle wil dien: òf die gode wat julle vaders daar oorkant die Eufraat gedien het, òf die gode van die Amoriete in wie se land julle woon; maar ek en my huis, ons sal die HERE dien.” (:14&15).
“Daarop sê die volk aan Josua: Ons sal die HERE onse God dien en na sy stem luister.: (:24).
Mag ek begin deur aan u die vraag te stel : waarom het ons gister Geloftedag herdenk?
1890: OOPSTEL VAN SPOORLYN KAAPSTAD NA BLOEMFONTEIN
KULTUURDAGBOEK 17 DESEMBER
Lees volledig by Kultuurdagboek
In Mei 1884 het die Zuid-Afrikaansche Republiek met Portugal 'n soort finale reëling oor 'n spoorlyn van Delagoabaai af na Pretoria bereik. Die ontdekking van goud aan die Rand in 1886 het so 'n spoorlyn gebiedend gemaak. Maar Natal wou 'n spoorlyn verder van Kimberley af na Johannesburg verleng. Spoorverbindings het dus 'n ekonomiese en politieke magsfaktor geword.
Paul Kruger het verkies om met die Portugese saam te werk omdat hulle los was van Brittanje en omdat so 'n spoorlyn vir Transvaal groter voordele ingehou het. 'n Roete oor die Vrystaatse gebied het natuurlik vir mede-Afrikaners voordeel in gehou maar was nog altyd 'n Britse-Kaapse spoorlyn.
1856: DE REPUBLIEK LIJDENBURG IN ZA
KULTUURDAGBOEK 17 DESEMBER
Lees volledig by Kultuurdagboek
De Republiek Lijdenburg in Zuid-Afrika is op hierdie dag uitgeroep as die Oos-Transvaalse pioniers se reaksie op die konstitusionele, administratiewe, kerklike twispunte en leiersbotsings binne die drie Oorvaalse regionaal-politieke groepe, wat uiteindelik op 4 April 1860 verenig het tot die Zuid-Afrikaansche Republiek.
GELOFTEFEES 2018
Leon Schoeman
Geagte Volksgenoot, dit is vandag presies 180 jaar gelede dat die Slag van Bloedrivier plaasgevind het. Op daardie dag in 1838 het die Voortrekkers wat by die Slag betrokke was, nie kon droom watter belangrike stuk geskiedenis hulle besig was om te skryf nie.
Ja, die Slag van Bloedrivier was ‘n bepalende oorlog, dit het die voortbestaan van ‘n volk bepaal. En die gebeure van daardie dag speel vandag nog ‘n rol in die lewe van die Afrikanervolk. Dit het die ontluikende jong Afrikanervolk wat toe reeds gekenmerk is deur hul diepe geloof in en afhanklikheid van ons Hemelse Vader, bevestig as ‘n verbondsvolk wat in noue verbintenis tot God staan.
DIE BLOEDRIVIER- GELOFTE
16 DESEMBER 1838
Hier staan ons voor die Heilige God van hemel en aarde om 'n gelofte aan Hom te doen, dat, as Hy ons sal beskerm en ons vyand in ons hand sal gee, ons die dag en datum elke jaar as 'n dankdag soos 'n Sabbat sal deurbring, en dat ons 'n huis tot sy Eer sal oprig waar dit Hom behaag, en dat ons ook aan ons kinders sal sê dat hulle met ons daarin moet deel tot nagedagtenis ook vir die opkomende geslagte.
Want die eer van sy Naam sal verheerlik word deur die roem en die eer van oorwinning aan Hom te gee.
Ons is die opkomende geslagte van wie die Gelofte spreek. Daarom verbind ons ons jaarliks opnuut tot die nakoming van die Gelofte, met gebed en smeking dat God ons sal bystaan en help om dit te volbring. Dit doen ons met dankbare erkenning van die uitkoms van die Slag van Bloedrivier wat vir die voortbestaan van die Afrikanervolk deurslaggewend was. Ons herdenk dit as 'n groot daad van God in ons geskiedenis, 'n daad wat ons nie mag vergeet nie en aan óns opkomende geslagte moet oordra. Daarby gedenk ons dit as 'n groot daad in die geskiedenis van die Kerk van die HERE in ons land en oor die hele wêreld.
GEBEURE BY BLOEDRIVIER
Opgestel deur die Geloftevolk Koördineringskomitee
Dit is 15 Desember 1838, Saterdag namiddag laat.
Teen die skuins helling van die Ntibane berg wat afloop na die Ncomo-rivier, beweeg 64 kakebeenwaens, in rye van vier langs mekaar, getrek deur 10 osse elk, af na die rivier.
Op en langs die waens, te voet en te perd, beweeg 464 Boere, hul voorlaaiers op hul skouers, gelaai en gereed vir gebruik.
Dit is die Boere- strafkommando op pad na Umgungundlovu, die Plek van die Groot Olifant, om die Zoeloe-koning, Dingaan, te gaan straf vir al die wreedhede teenoor die Trekkers sedert hulle intog in Natal in Januarie daardie jaar.
Aan die spits van hierdie optog, fier en regop op sy perd, ry Andries Pretorius, leier en kommandant.
Sy gedagtes gaan terug na die lotgevalle van sy mede-landgenote sedert Januarie 1838...
DEUR ‘N STERKE HAND UITGELEI
Hannes Ollewagen
Exodus 13:1-16
“Verder het Moses aan die volk gesê: Dink aan hierdie dag waarop julle uit Egipte, uit die slawehuis, uitgegaan het; want die HERE het julle deur ‘n sterke hand hiervandaan uitgelei; daarom mag geen gesuurde brood geëet word nie.” (:3).
Die ooreenkoms tussen die geskiedenis van die volk Israel en diévan ons eie Afrikanervolk is net heeltemal te duidelik om dit mis te kyk. Hoe is dit dat daar steeds diegene is wat hierdie boodskap wat die HERE vir ons hierdeur gee en wat ook ons geroepenheid as volk duidelik uitstip, wil ignoreer?
Ons leer uit geskiedenisboeke van ‘n volk in die 1900’s aan die Oosgrens wat in baie slegte omstandighede verkeer het. Hierdie omstandighede waarin hulle eiendom geplunder en geroof is, waarin hulle aangeval en vermoor is en waarin die owerhede onwillig was om vir hulle in die bres te tree, het tot gevolg gehad dat hierdie burgers koers gekies het. Waar hulle uiteindelik rus sou vind was vir hulle verborge, maar dat hulle die omstandighede van ongeregtigheid rondom hulle nie meer kon of wou verduur nie was ‘n uitgemaakte saak.
STRAAT- EN PLEKNAME VAN OU-PRETORIA (2)
Lees reeks by Straat- en Plekname van Ou-Pretoria
JAN PLOEGER
Die name
Allcockstraat: colbyn
Allcockstraat roep eerwaarde William Botteril Allcock, 'n Metodistepredikant, in herinnering wat in 1873 in Engeland gebore is. In 1903 het eerwaarde Amos Burnet, eerwaarde Weavind se opvolger in die destydse Andriesstraat-kerk en later algemene superintendent van die Wesleyaanse Kerk in Transvaal en Swaziland, 'n oproep gedoen vir vrywilligers van oorsee om in Transvaal te kom diens doen. Allcock het daarop gereageer en is in 1904 in die gemeente Berea, Johannesburg, geplaas waarvan Pretoria ook 'n wyk was.
Allcock het in gemeentes in Oos-Londen, Bloemfontein en Durban gedien en was in 1941 president van die Wesleyaanse Konfe- rensie. Hy het in 1946 afgetree maar het steeds gepreek. Hy is in 1950 in die ouderdom van 77 oorlede.
Burnettstraat (meer korrek Burnet) in Hatfield herinner aan eerwaarde Amos Burnet. Amosstraat in Colbyn is ook na hom vernoem.
1912: GENL LOUIS BOTHA BEDANK
KULTUURDAGBOEK 14 DESEMBER
Lees volledig by Kultuurdagboek
Genl Hertzog se De Wildt-toespraak het heftige reaksie van Unioniste en ander Brits-gesindes tot gevolg gehad. In die Kabinet het die ergste reaksie gekom van kol George Leuchars, Minister van Openbare Werke, 'n Nataller wat homself 'n imperialis genoem het. Hy was so kwaad oor genl Hertzog se woorde oor die belange van die Ryk teenoor dié van die Unie dat hy gedreig het om uit die Kabinet te bedank.
Dit lei tot 'n kabinetskrisis en die Premier, genl Louis Botha en sy regterhand, genl JC Smuts, vra Hertzog om in die openbaar sy spyt oor sekere van sy uitlatings uit te spreek.
ONTSTAAN EN INSLAG VAN DIE GELOFTE
Dr Pieter vd Dussen
Die ontstaan en bestaan van die Gelofte van Bloedrivier word in talle boeke en artikels in besonderhede beskryf. Oor die geskiedkundige werklikheid daarvan bestaan geen twyfel nie. Daarvan getuig geskrifte van ooggetuies en ander betroubare persone, ook van Zoeloekant. Dit is egter noodsaaklik om oor die inslag van die Gelofte te besin ten einde die saai van twyfel teen te werk.
Die Gelofte was deel van die gebed van Sarel Cilliers op Sondag 9 Desember 1838 tydens die aanderediens. Later, en tot vandag toe, word dit as 'n verklaring herdenk. Dit kan nie weer in die gebed opgeneem word nie, aangesien dit op 16 Desember 1838 volbring en die belofte van jaarlikse herdenking tot in die opkomende geslagte bevestig is.
Meestal word dit vandag tydens 'n erediens herhaal en bevestig en word in die gebed en prediking op die onderhouding daarvan in die volkslewe klem gelê, tot bemoediging en aansporing van die Afrikaner. Die nakoming van die Gelofte is en bly 'n vereiste vir elke Afrikaner, hetsy van bloedafkoms of dat hy uit vrye wil hom by die Afrikanervolk gevoeg het en voeg.
NASIONALISME LEEF
Nasionalisme is dood, lank leef nasionalisme!
E. van Nantes
Die waarheid het maar net ‘n manier om altyd aan die lig te kom. Neem as voorbeeld Guy Verhofstadt van die EU wie onlangs in sy toespraak die ware kleure van die EU blootgelê het deur te eis dat lidstate hulle soewereiniteit aan die EU moet oordra.[1] Netso het die Franse President, Emmanuel Macron, die stelling gemaak dat ‘n EU weermag in die lewe geroep moet word. Nie lank daarna nie of Kansellier Angela Merkel van Duitsland skaar haar aan die kant van Macron deur te reken dat so ‘n weermag NAVO kan ondersteun.
LERINGE VAN DUIWELS
Die rooi ligte brand!
Ds. A.E van den Berg
“Maar die Gees sê uitdruklik dat in die laaste tye sommige van die geloof afvallig sal word en .....leringe van duiwels sal aanhang....” (1 Tim 4:1,2).
Inleiding
1 Tim.4 is ʼn profetiese skrywe wat oor die eindtyd handel. Dit vertel van ʼn grootskaalse verval van die ware geloof in Christus en leringe van duiwels wat in kerke gevestig raak. Hierdie leringe is nie deur mense bedink is nie maar deur die Satan self ten einde die heidendom in die kerk te vestig. Daarvoor maak die Satan van dienaars en Bybelterminologie gebruik.
“Maar ek vrees dat, net soos die slang Eva deur sy listigheid bedrieg het, julle sinne so miskien bedorwe kan raak, vervreemd van die opregtheid teenoor Christus. Want as iemand kom en ’n ander Jesus verkondig as wat ons verkondig het, of as julle ’n ander gees ontvang as wat julle ontvang het, of ’n ander evangelie as wat julle aangeneem het, laat julle jul dit goed geval” (2 Kor.11:3,4).
DAG VAN DANKBARE VEROOTMOEDIGING
Dr Pieter van der Dussen
Ons staan soos die HERE wil binnekort op Geloftedag voor Hom. Geloftedag – die Afrikanervolk, óns volk se aangewese dag van verootmoediging. 'n Volk wat volgens die Raadsplan van God met 'n besondere roeping aan die suidpunt van Donker Afrika geplant is. Deur God bekwaam gemaak is om hierdie barre, wilde, dorre, harde landstreek ooreenkomstig Genesis 1-2 te onderwerp, te heers oor alles wat op en in en om hom bestaan, sy grond te bewerk sodat ook hierdie landstreek tot bloei kon kom tot lof van die HERE. Geroepe uit die Reformasie om die Woord hier te saai en tot vrug te laat kom.
DIE PAARDEKRAAL- GELOFTE
13 DESEMBER 1880
In die teenwoordigheid van die Almagtige God, die kenner van ons Harte, na wie ons biddend opsien vir sy genadevolle hulp en ontferming.
Ons, die burgers van die Suid-Afrikaanse Republiek, wat vir ons en ons kinders, 'n heilige verbond sal oprig en wat met 'n plegtige eed besweer sal word.
Ruim veertig jaar het verbygegaan dat ons voorvaders uit die Kaapkolonie gevlug het om 'n vrye en onafhanklike volk te word. Hierdie veertig jaar was jare van smart en lyding.
Ons het Natal, Oranje-Vrystaat en die Suid-Afrikaanse Republiek gestig. Drie keer het die Engelse regering ons van ons vryheid ontneem en ons vlag, wat ons vaders met hulle bloed en trane gedoop het, onder hulle voete vertrap.
1880:ZUID-AFRIKAANSCHE REPUBLIEK OP PAARDEKRAAL HERSTEL
KULTUURDAGBOEK 13 DESEMBER
Lees volledig by Kultuurdagboek
Daar was meer as 5 000 burgers met sterk perde, blink geweerlope, bandeliere vol patrone en bladsakke gepak met beskuit en biltong op hierdie dag op 'n rantjie bymekaar op die plaas waar genl Andries Pretorius ongeveer 30 jaar vroeër met perde begin boer het.
Ernstige beraadslagings het 'n paar dae geduur. Die burgers was gereed en bereid om vir die onafhanklikheid en vryheid van hulle vaderland te veg nadat sir Theophilus Shepstone die Zuid-Afrikaansche Republiek op 12 April 1877 onverwags geannekseer het.
Die eise op verskeie groot protesvergaderings en die werk van twee deputasies na Engeland was tevergeefs.
GELOFTEDAG IN DIE NUWE SA
IS DAAR NOG PLEK VIR GELOFTEDAG IN DIE NUWE SUID-AFRIKA?
Dr Pieter Swart
Die Afrikaner moet altyd bereid wees om te stry vir sy lewe en behoud.
Dr HF Verwoerd
Soos alle ander dinge wat vir die Afrikaner kosbaar is, het Geloftedag ook in die spervuur gekom. Ook uit eie geledere. Vandag is dit ‘n vraag, gegewe die realiteite van ‘n rasgemengde Suid-Afrika waar die Afrikaner tot ‘n regeerbare minderheid verdoem is en sy ganse geskiedenis as een stuk onreg uitgebeeld word, of daar nog ruimte is om Geloftedag te vier.
Op die oog af lyk dit onsinnig indien die diepere betekenis van dié dag oppervlakkig beskou word. Ja, laat ons maar terugdink aan wat was. Maar die situasie het onomkeerbaar verander, dan nie? Ons sal tog nooit weer as ‘n vrye volk in ‘n eie land kan leef nie. Dis tog realiteit? Of nie?
ONS MOET BETAAL WAT ONS BELOWE
Hannes Ollewwagen
Deut. 23:15-24
“As jy aan die HERE jou God ‘n gelofte doen, moet jy nie versuim om dit te betaal nie; want die HERE jou God sal dit sekerlik van jou eis, en dit sal sonde in jou word.” (:21).
“Wat oor jou lippe gaan, moet jy hou en doen soos jy aan die HERE jou God vrywillig beloof het – wat jy met jou mond gespreek het.” (:23).
Ons staan weer op die vooraand van die herdenking van een van die grootste gebeure in ons volk se geskiedenis – Geloftedag. Daardie dag wat ons onthou as ‘n dag waarop die Almagtige God van hemel en aarde Hom oor ons ontferm het. Hy het met ‘n wonderwerkende krag ons voorsate uit lewensgevaar gered. Dit is daardie dag wat ons voorsate onderneem het om ewigdurend in ons volksbestaan as ‘n blywende dank- en biddag te herdenk.
16 DESEMBER: OPROEP VIR ONS AFSPRAAK MET DIE HERE
GELOFTEDAG DEUR DIE EEUE...
EN 'N NUWE GELOFTE
Jeanette Koekemoer
"Op daardie tyd wanneer Hy ons weer vry maak van die verknegters wat ons volk daagliks vermoor en vermink, sal ons ook 'n nuwe gelofte nodig kry, een waarin al die ou beloftes teenwoordig bly maar waarin ons ook onderneem om ons geliefde vaderland van alle afgodsdienste en onheilige gebruike te reinig sodat ons as volk weer heilig en opreg voor God kan wandel, en nooit, maar nóóit weer, sal omdraai na ons pad van selfvernietiging nie. Indien ons dit nie sou belowe nie, en dit ook nie nakom nie, sou die hele pad van ellende onder 'n moordbende tevergeefs wees."
Die Slag van Bloedrivier was nie sodanig die botsing tussen wit en swart nie as wat dit die verheffingsuur van 'n wordende volk was wat sy hoogste bestaansreg en voortbestaansgeleentheid in die hand van God geplaas het. Dié herdenking wat ons binnekort op 16 Desember vier is steeds die nakom van 'n afspraak met die Here.
Volgens Wet nr 3 van 1910 was 16 Desember as openbare vakansiedag bevestig, en sedert 1952 is dit as Geloftedag bekend, hoewel dit intussen ook die lelike naam Dingaansdag, en ook Dankdag, Wendag, Retiefdag, Voortrekkerdag en nog ander name genoem is.