Gedagtes vir elke dag
Of lees almal by Gedagtes vir elke dag
As jy iemand liefhet, sê dit tog vir hom of haar! Of dit jou man, kinders, ouers of wie ook al is. Want die persoon wat 'n mens die liefste het, is dikwels die een wat dit nie minste hoor. En liefde maak gesond – vir diegene wat dit uitdeel sowel as vir dié wat dit ontvang. Dit is soos God se vinger op die mens se skouer.
1921: ALGEMENE VERKIESING
KULTUURDAGBOEK 8 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Pas nadat 'n algemene verkiesing op 10 Maart 1920 gehou is, is die kiesers op hierdie datum weer na die stembus. Na 1915 was dit vir premier Louis Botha duidelik dat die politiek langs die taalgrens afgeskeur het. Hy was gevolglik verplig om die sterk Britse element van Unioniste onder Thomas Smartt by die Suid-Afrikaanse Party te betrek, ten einde polities te bly regeer.
In Augustus 1919 is hy oorlede, en genl. Smuts, wat tussen 1915 en 1919 jare lank buite die land was, moes as premier oorneem. Sy wêreldwye en veral Londense verbintenis het dit vir hom onmoontlik gemaak om met genl. Hertzog en die Nasionale Party saam te werk.
1881: SLAG BY SKUINSHOOGTE
KULTUURDAGBOEK 8 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Een van die skitterendste oorwinnings in die Transvaalse Vryheidsoorlog is op Skuinshoogte deur genl. Nicolaas Smit en sy ongeveer 100 man oor genl. Colley en sy ongeveer 600 man, bygestaan deur 'n ruitery en vier kanonne, behaal. Die slag het tussen ongeveer 09h00 en 19h00 plaasgevind. Agt Boere is in die slag dood en 'n paar is gewond. Daarteenoor is daar van Colley se mag, nadat baie lyke in die nag van die koppie of verwyder is, 205 dooies en gewondes die volgende oggend getel. Die Boeremag was gewapen met gewere, 'n ou koperkanon en 'n ander ou kanon, waarvan nie een meer as sowat 100 meter ver kon skiet nie.
1837: VOORTREKKERS KIES 1e KERKRAAD VD VOORTREKKER- KERK
KULTUURDAGBOEK 8 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Nadat die Trekgroep reeds oor die Oranjerivier was, is oorgegaan tot die daarstelling van 'n amptelike bestuur vir die Voortrekkers. Aangesien die Trekkers besiel was met die gedagte dat “de openbare Godsdienst de eerste grondslag moet zijn waarop een Christelijke Maatschappij moet gegrondvest worden", sou hierdie amptelike bestuur ook 'n verenigde kerkorganisasie veronderstel.
TRUMP MET STAATSGREEP BESIG?
Soos die ver-linkse kommentators by media-afsetpunte soos Politico die verskuiwende dinamika in Washington tipeer as 'n grootskaalse afbreek van liberale beleide, weerspieël dit die vrese van wakker aktiviste wat lank probeer om beheer oor die narratief te behou. Die kommer onder hulle het koorshoogte bereik, veral met Trump se stygende goedkeuringsgraderings.
In 'n besonder absurde bewering wat op MSNBC gemaak is, het Joy Reid die optrede van 'n demokraties verkose president as 'n staatsgreep bestempel. Hierdie ironie herinner die publiek aan dieselfde stemme wat ‘n tyd gelede oor 'n staatsgreep gekla het en een keer probeer het om die IRS aansienlik uit te brei om Amerikaanse burgers te oudit. Sulke belaglike bewerings beklemtoon die ontkoppeling tussen die media se uitbeelding van die werklikheid en die werklike sentimente van die kiesers.
NASIES VAN DIE MIDDE-OOSTE
Skrywer: Dr Gustav Norval
U kan sy boeke bestel by Hierdie e-posadres word van Spambotte beskerm. Jy moet JavaScript ontsper om dit te lees.
Mesopotamië was ‘n landstreek wat eens op ‘n tyd geleë was by die Tigris- en Eufraatriviere in sentraal Irak, en wat teen 5000 vC bewoon was deur Sumerieërs. Hulle het bekend gestaan as die “swartkop mense” en die eerste Sumeriese beskawing was bekend as die Uruk-dinastie. Die Sumeriese ryk het bestaan tot 2002 vC, waarna die Akkadieërs die Sumerieërs verplaas het. Volgens historici het hierdie ryk bestaan tussen 2334 en 2154 vC. Vervolgens het die Chaldieërs op die toneel verskyn en volgens geskiedskrywers was hulle afstammelinge van Terah en dus verwant aan Abraham. Hulle het hul ryk teen 1800 vC gevestig en dit het geduur tot 539 vC met die val van Babilon. Tans woon hul nasate in Suid-Irak, hulle staan bekend as Irakese en hul taal is Arabies.
Dan was daar mense wat as Elamiete bekend gestaan het en deel van die ou Iran en Irak bewoon het. Die Assiriese ryk hulle verdryf na Iran. Die Elamiete was waarskynlik die nasate van Elam, seun van Sem (Gen. 10 vers 22) en tans bewoon hul nasate die Khuzestan-streek in Iran. Hul taal verskil van die Iranese en Arabiese tale.
Die Assiriese ryk het teen 2600 vC te voorskyn getreë en dit het tot ‘n val gekom in 609 vC toe die Chaldeërs hul ryk en hoofstad Nineve verwoes het. Die Assirieërs was die nasate van Asur, seun van Sem (Gen. 10 vers 22) en Mesopotamieërs. Al wat van die Assirieërs oorgebly het is sowat 3 miljoen mense wat tans in Noord-Oos Irak woon. Hulle taal verskil van die Persiese -en Arabiese tale.
Oorblyfsels van Nineve in Noord-Irak langs die stad Mosul
1862: C.W.H. KÖHLER – STIGTER KWV
KULTUURDAGBOEK 7 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Charles William Henry Kohler is op Calvinia gebore. Ná sy skoolopleiding in Kaapstad het hy as tandarts gepraktiseer, maar met die ontdekking van goud verhuis hy in 1886 na die Witwatersrand, waar hy betrokke was by die stigting van verskeie suksesvolle mynmaatskappye.
Ná ‘n besoek aan Europa en Amerika in 1889 vestig hy hom op die plaas Riverside, naby Simondium. As Boer het hy hom deur twee beginsels laat lei — enersyds dat slegs produkte van gehalte verseker is van 'n toekoms, en andersyds dat die swak ekonomiese posisie van die wynboere alleen opgelos kan word deur doeltreffende organisasie.
1838: PIET RETIEF VERMOOR
KULTUURDAGBOEK 6 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Die Voortrekkerleier, Pieter Retief, het na lang oorweging besluit om hom in Natal te vestig. Hy en vyftien man het toe in Oktober 1837 na Dingaan as Zoeloekoning vertrek. In Port Natal het hy met van die Engelse aldaar gesprek gevoer en op 5 November 1837 in Umgungundluvu aangekom. Kort hierna het Retief sy oogmerk aan Dingaan herhaal, naamlik om wettiglik grond vir sy mede-Trekkers te bekom. Dingaan het ingestem om die grond tussen die Tugela- en die Umzimvuburivier te staan, mits Retief die vee wat deur Sekonyela van Dingaan geroof is, terugneem en aan Dingaan besorg.
BROKKIES UIT DIE BOEK: POENA (15)
083 444 7672)
Bouts vloek meer as gewoonlik. Die bakkie sit nou so laag in die modder dat hy amper nie die deure kan oopmaak nie en soos dit nou aangaan, kan hy maar die ding oor ‘n uur of drie koebaai waai. Hy het tyd gemors om die dooie mense weg te sleep, maar as hy hier naby moet slaap, gaan dit nie tussen ‘n klomp lyke wees nie.
Die wiele het in die gemaal en gesukkel die modder agter, voor en na die kante opgeskop en dit lyk asof iemand dit daarmee gespat het. Hy wat Bouts is, is ook vol daarvan en as hy daaraan ruik, is dit die modder van iets wat baie lankal verrot het. Dit wat die wiele die laaste keer opgeskop het, is nie meer bruin nie, maar ‘n donker grys-swarterige kleur. Dit stink!
1915: SUID-AFRIKA EN SUIDWES- AFRIKA
KULTUURDAGBOEK 5 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Genl. Louis Botha vertrek op 5 Februarie 1915 na SuidwesAfrika om bevel oor te neem oor die Unietroepemag wat die gebied van Duitsland sou verower. Daardeur is Suidwes-Afrika aan Suid-Afrika verbind en is 'n informele verbintenis wat reeds lank tussen die twee gebiede bestaan het op 'n formele grondslag geplaas.
Die Kaapse burger, Jacobus Coetsé, het op 14 Julie 1760 van sy woonplaas by die Piketberge vertrek op 'n reis wat hom na sowat 50 dae tot aan die Bunsenberg (deur hom Swartberg genoem) net noord van Warmbad in die huidige Suidwes-Afrika gevoer het.
BROKKIES UIT DIE BOEK: POENA (14)
083 444 7672)
Terwyl Bouts op die bak rondgrawe vir sy kamp en slaapgoed, sien hy iets uit die hoek van sy oog. ‘n Groep mense kom deur die veld gehardloop. Dit bestaan uit vyf mans en daar is nie vrou of kind naby hulle nie. Hy kan nie uitmaak watse wapens hulle het nie, maar hy is seker daar is nie vuurwapens by nie, want dan sou hulle al begin skiet het. Hy het twee keuses: hy kan weghardloop en al sy goed net so los, of hulle verskrik of doodmaak. Hy besluit op laasgenoemde, loop oor sy goed agter-op die bak en gryp die haelgeweer van die sitplek af.
“Gee pad, ek sal skiet!” skreeu hy. Hy besef nie dat hy een van die kardinale reëls van ‘n skietgeveg oortree nie – ‘n mens sê nie jy het ‘n wapen nie en as jou lewe onvermydelik in gevaar is, waarsku jy nie jy gaan skiet nie.
WAT SÊ DIE BYBEL OOR ONWETTIGE IMMIGRASIE?
“’n Relevante analogie is dat die meeste mense snags hul deure sluit – nie omdat hulle die mense buite haat nie, maar omdat hulle lief is vir die mense binne. Dit is die plig van elke regering en elke bekwame burger om die swakkes binne ons grense te versorg en te beskerm”.
Terwyl die Trump-administrasie begin het met deportasies en strenger toepassing van hulle immigrasiewette, wonder baie mense wat die Bybel oor hierdie onderwerp sê. Sommige redeneer dat dit empaties en deernisvol is om buitelanders in’n land te verwelkom, daarom is dit glo verkeerd om onwettige immigrante in hegtenis te neem en te deporteer. Ander glo dat die beskerming van ons land Bybels is, en arrestasies en deportasies noodsaaklik is om die veiligheid van burgers te verseker.
Christene wêreldwyd, is erg verdeeld oor die kwessie van onwettige immigrasie. 'n Pew-opname het bevind dat 51% van die Evangelies en 47% van die Katolieke saamgestem het dat die verhoogde aantal deportasies van onwettige immigrante 'n goeie ding is. Aan die ander kant staan die Evangelical Immigration Table, 'n koalisie van Suidelike Baptiste-leiers, die National Hispanic Christian Leadership Conference, en die National Latino Evangelical Coalition – slegs 'n paar jaar gelede gevorm om die Kongres te beywer vir pro-amnestie-immigrasiewetgewing.
1939: OSSEWA-BRANDWAG
KULTUURDAGBOEK 4 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Die Ossewa-Brandwag (OB) as kultuurorganisasie is formeel op hierdie dag in Bloemfontein gestig met kol J Laas as leier.
Die oogmerk was om in die gees van die Ossewatrek van 1938, wat ter herdenking van die Groot Trek 'n eeu tevore onderneem is en waartydens Afrikaner-nasionaliste ongekende hoogtes bereik het, te bestendig.
Die OB het die Unie se deelname aan die Tweede Wêreldoorlog heftig bestry en sover moontlik probeer ontwrig – optredes wat onder andere internering van regeringskant ontlok het.
1838: RETIEF- DINGAAN- TRAKTAAT
KULTUURDAGBOEK 4 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Piet Retief het in November 1837 vir die eerste keer met Dingaan onderhandel oor 'n grondgebied in Natal vir die Voortrekkers. Hoewel Dingaan gewillig was om grond aan die Voortrekkers af te staan, het hy dit as voorwaarde gestel dat Retief die Zoeloes se beeste wat Sikonyela se mense geroof het, moet terugbring.
Nadat hierdie taak suksesvol afgehandel was het Retief en sowat sewentig blankes en dertig gekleurde agterryers op 3 Februarie 1838 weer by Dingaan se hoofkraal Umgungundluvu aangekom. By hom het Retief 'n traktaat, gedateer 4 Februarie, gehad waarvolgens Dingaan die gebied tussen die Tugela- en Umzimvuburivier aan die Voortrekkers sou afstaan.
'N NASIONALE RAMP!
MEDEWERKER
Afrika is ‘n plek van wrede ontnugterings. Neem maar net Suid-Afrika as voorbeeld wat sedert die volkstigting ‘n verlengstuk van Europese beskawingswaardes was. Blanke owerhede kon tot en met die afskaffing van apartheid altyd daarin slaag om wet en orde te handhaaf. Daarna nie meer nie. Suid-Afrika het, soos die res van Afrika, ‘n lewensgevaarlike plek geword om in te wees.
Toe swartes by die parlement se voordeur inloop, het wet en orde by die agterdeur uitgeloop waarna wetsgehoorsames die soort angs begin ervaar het wat in die verlede uit die botsing tussen blankes en swartes gespruit het. Kinders word selfs van hierdie euwel bewus gemaak alvorens hulle die alfabet leer ken!
Wat geweld in Suid-Afrika so uitsonderlik maak, is dat dit dikwels sonder aanleiding voorkom. Misdaad is in der waarheid meer as blote moord en doodslag. Dis dwang. Dwang ontneem wetsgehoorsames die reg van besluitneming en maak hulle bang vir die lewe. So ‘n gemeenskap hou mettertyd op om normaal te bestaan.
1848: TRANSGARIEP TOT BRITSE GEBIED VERKLAAR
KULTUURDAGBOEK 3 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
In die begin van die negentiende eeu was die streek tussen die Oranje- en Vaalrivier, Transgariep, met uitsondering van klein klompies Boesmanjagters, vir die allergrootste gedeelte onbewoon. Geleidelik het stamme soos die Korannas in die weste, die Griekwas in die suidweste en die Bantoe in die ooste die gebied binnegedring, terwyl die Barolong en ander kleiner stamme hul in die middel gevestig het. Sendelinge het hul onder hierdie inboorlinge begin vestig en aansprake op grondgebiede gesteun wat nooit op enige tydstip bewoon is nie.
Sedert die begin van die twintigerjare het Kaapse veeboere, vanweë droogtes en sprinkane, seisoenmigrasies na die onbewoonde suidelike dele van Transgariep onderneem, maar vanweë veeverliese met die heen-en-weer-trekkery oor die Grootrivier, het hulle hul teen die dertigerjare permanent in die gebied gevestig – en om praktiese redes hul steeds as troue Britse onderdane beskou.
1488: DIAS LAND IN MOSSELBAAI
Lees volledig by Kultuurdagboek
Dias se karvele kon nie deur die sterk suidoostewind vaar nie, en met 'n roete-aanpassing het hulle om Kaappunt gevaar.
Dias se geselskap het òf by Visbaai òf Mosselbaai hul eerste tree op die suidkus van Afrika gegee. Hier het die eerste skermutseling tussen Westerling en die Hottentotte plaasgevind. Daarna het die twee skepe verder in 'n oostelike rigting gevaar tot by die Bahia da Lagoa (lagune), die baai wat nou Algoabaai heet. Hier wou Dias se matrose omdraai maar Dias het hulle oortuig om nog verder te vaar.
BEWAAR JOU GEESTELIKE ERFENIS
Ds A.E. van den Berg
“.... So het Esau dan sy eersgeboortereg verag” (Gen.25:34).
In die 60er jare koop 'n vrou op die Kaapse parade 'n ring vir R20 nadat die smous haar verseker het dat dit 'n egte diamant was. Sy was skepties maar dit tog gekoop. Toe sy dit laat waardeer, was dit 'n diamant van twee karaat! Ja, sommige mense het al bitter min vir 'n kosbaarheid betaal. Maar nog nooit is iets so kosbaars vir so min verkoop as dit waarvan die gelese gedeelte melding maak nie.
Die tragiese verhaal van Esau se geringskatting van dit wat vir hom kosbaar moes wees, is met 'n doel opgeteken sodat ons nie dieselfde fout maak nie. Paulus skryf: “Maar al hierdie dinge het hulle oorgekom as voorbeelde en is opgeskrywe as 'n waarskuwing aan ons...” (1 Kor.10:11). Ook Esau se onverskilligheid.
1937: DIE BRANDWAG VERSKYN
KULTUURDAGBOEK 2 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Met die verskyning van Die Brandwag in 1937 (eers as 'n tydskrifbylae by die dagblad Die Vaderland, en vanaf September daardie jaar as selfstandige tydskrif) herleef die strewe van die eerste Afrikaanse weekblad van hoë gehalte in die Noorde. Dit het ook onder dieselfde naam, van 1910 tot 1922, die eerste pioniersbydraes in die ontwakende jong taal Afrikaans gepubliseer.
Hierdie nuwe Brandwag, begin met mnr OE Schwellnus as redakteur, het spoedig, ook onder redakteurskap van mnr AM van Schoor, gebloei tot een van die twee grootste weektydskrifte in Afirkaans. Dit het bestaan tot September 1965 toe dit as tydskrifbylae by die Sondagblad Dagbreek en Landstem in gelyf is.
GOD OF MAMMON?
Hannes Ollewagen
Matt. 6:19-34
“Die lamp van die liggaam is die oog. As jou oog dan reg is, sal jou hele liggaam verlig wees. Maar as jou oog verkeerd is, sal jou hele liggaam donker wees. As dan die lig in jou donkerheid is, hoe groot is die donkerheid nie! Niemand kan twee here dien nie; want òf hy sal die een haat en die ander liefhê, òf hy sal die een aanhang en die ander verag. Julle kan nie God én Mammon dien nie!” (:22-24).
Hier het ons te make met een van daardie baie reguit stellings wat God maak. Hy praat nie hier deur gelykenisse of beeldspraak nie, maar onomwonde stel Hy dit – “Julle kan nie God én Mammon dien nie!”. En hoe nodig is dit nie dat hierdie boodskap hard en duidelik in ’n sekulêre en materialistiese wêreld verkondig word nie. Ja, ook onder ons volk waar hierdie materialisme aan ons kom kleef het, is dit nodig om hierdie boodskap duidelik aan te hoor.
1891: ONZE TAAL GESTIG
KULTUURDAGBOEK 1 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Hierdie Rederykerskamer is gestig met die doel om "die welsprekendheid van die Hollandsche taal" te beoefen en "de bevordering van gezellige verkeer in kleine kring".
Op 18 Maart 1891 is die eerste uitvoering van hierdie vereniging se ideale met voordrag van gedigte en musiek gelewer. Veral die invloed van D Balfoort en sy eggenote het 'n groot rol in die lewering van pragtige musiek en sang gespeel. Dit was net so 'n geslote vereniging soos die gewone Rederykerskamer van later jare. Die vergaderplek is deurgaans aangegee as die Good Templars Hall.