Gedagtes vir elke dag
Of lees almal by Gedagtes vir elke dag
Elke dag hoor ons hoe mense God se heilige Naam ydellik gebruik. In films en stories word daar moeite gedoen om die HERE se Naam te probeer ontheilig; ander weer dink nie eers daaroor terwyl hulle sy Naam misbruik nie. Die Bybel vertel ons wat met mense gebeur wat neerhalend van die HERE gepraat het – soos Góliat, en soos Sánherib in 2 Konings 19. Dink goed vóór u praat soos die meeste mense deesdae doen...
WARE RYKDOM
Hannes Ollewagen
Lukas 12:13-21
“Maar God het aan hom gesê: Jou dwaas, in hierdie nag sal hulle jou siel van jou afeis; en wat jy gereedgemaak het, wie s’n sal dit wees? So gaan dit met hom wat vir homself skatte vergader en nie ryk is in God nie.” (:20&21).
Die Here Jesus spreek in die gelese gedeelte ‘n wanpersepsie aan wat by die meeste mense al van kindsbeen af aan bestaan. Dit is daardie wanpersepsie dat ‘n mens gelukkig sal wees wanneer jy ryk is. “…want iemand se lewe bestaan nie uit die oorvloed van sy besittings nie.” (:15).
Die gedagtegang is seker dat indien ek genoeg geld het, kan ek mos doen wat ek wil. En ek kan dit boonop doen wanneer ek wil. Die gedagte hieraan wek seker by die mens die indruk van vryheid. Dit wek by die mens ‘n indruk van onafhanklikheid. En wanneer ek vry en onafhanklik is, vervaag die noodsaak van aanspreeklikheid en verantwoordbaarheid dikwels. Ek hoef aan niemand rekenskap te gee nie, want ek het niks van enigiemand nodig nie. Ek het nie ‘n verantwoordelikheid teenoor enigiemand anders nie.
1838: BLOUKRANS- MOORDE
KULTUURDAGBOEK 17 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Die Voortrekkers in Natal het in Februarie 1838 op Piet Retief se terugkeer van Dingaan of gewag. Retief het 'n ooreenkoms om grondgebied finaal gaan beklink. Maritz se mense het langs die Boesmansrivier naby die huidige Estcourt gestaan. Retief se mense was by Moordspruit, Bloukransrivier en Doornkop (vandag naby Chieveley), saamgetrek; andere by Malanspruit.
Hulle was onbewus van die moord op Retief-hulle op 6 Februarie, dog Maritz het onrustig geraak en die groepe op 'n Zoeloe-aanval probeer voorberei. Maar in die oggenddonker is die families Liebenberg, Rossouw en Bezuidenhout uitgewis.
1888: DR NJ VAN DER MERWE - KULTUURLEIER
KULTUURDAGBOEK 17 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Nicolaas Johannes van der Merwe is op hierdie dag op Senekal gebore en op 11 Augustus 1940 in Bloemfontein oorlede. Hy het in die Konsentrasiekamp op Norvalspont as kind besondere ondervindinge meegemaak wat beskrywe is in sy boek Die Burgemeester van Sannahspos (1929).
Hy behaal sy BA aan UKOVS en voltooi sy teologiese studie am die Teologiese Kweekskool, Stellenbosch. Hier was hy 'n studenteleier. Hy volg Tobie Muller op as leier van die Afrikaanse Taalvereniging en speel 'n belangrike rol om die studente van Stellenbosch bewus te maak van hulle taal.
WAT HET VAN ONS SEUNS GEWORD?
Ds A.E. van den Berg
“Die drywers van my volk is kinders, en vroue heers oor hulle” (Jes.3:12).
Luk.15 vertel die verhaal van ʼn verlore seun wat tot besinning gekom en teruggekeer het. Suid-Afrika het baie verlore seuns wat nie terugkeer nie omdat hulle verkeerd grootgemaak is. Amerika het dieselfde probleem; seuns word deur dogters oorheers. Wat lees- en skryfvaardigheid betref, is Amerikaanse seuns meer as 18 maande by dogters agter. Hulle druip meer as dogters, word meer geskors. Minder voltooi matriek as dogters.
Om dinge te vererger, raak die Westerse kultuur al hoe meer feministies; seuns word soos dogters grootgemaak. Al hoe meer vroue beklee kerk ampte; iets wat volstrek onskriftuurlik is.
God het die man en vrou se rolle duidelik onderskei. Hulle is twee helftes. Nadat Adam geskep is, het God in Eva vir hom ʼn hulp gemaak. In die huwelik word hierdie twee helftes een. God het die man as hoof van die vrou geskape en die vrou as sy hulp; nie anders om nie!
1890: ORDE VAN NEDERLANDSE LEEU AAN PRES KRUGER TOEGEKEN
Lees volledig by Kultuurdagboek
Op hierdie datum is aan Paul Kruger by Nederlandse koninklike besluit, nr. 11, die onderskeiding toegeken van Ridder Grootkruis in die Orde van die Nederlandse Leeu. Die toekenning is op 29 September 1851 deur koning Willem I van Nederland ingestel.
Dit is aan Kruger met die oog op die Nederlandse koning, Willem III, se verjaardag op 19 Februarie 1890 toegeken.
1877: VREDES- TRAKTAAT MET SEKOEKOENIE I
KULTUURDAGBOEK 16 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Die oorlogsverklaring van die Boere in Mei 1876 teen Sekoekoenie I, opperhoof van die Pedi-stam in Noord-Transvaal, is deur Sekoekoenie en die Britse regering tot hul voordeel uitgebuit. Sekoekoenie het hom hierdeur aan die wêreld voorgedoen as die onskuldige slagoffer van 'n aggressor wat daarop uit is om sy gebied met geweld of te neem.
Die Britse regering het aan die ander kant in die oorlogsverklaring 'n voorwendsel gevind om die anneksasie van Transvaal deur te dryf en as rede aangevoer die kwansuise onvermoë van die Republikeinse regering om die swartes in Transvaal te hanteer.
1854: J.D. CILLIERS DIE DIGTER
KULTUURDAGBOEK 16 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Jan Daniel Cilliers is op hierdie dag op 'n plaas naby Wellington gebore en het vroeg kennis gemaak met Die Patriot en sy strewe om Afrikaans erken te kry. In Die Patriot het die meeste van sy gedigte onder die skuilname Kleinjan Wat Versies Maak, Neef Jan (Wat Versies Maak), Jan die Versiemaker Junior verskyn.
In 1886 is by na die goudveld. Hy vestig hom en sy gesin mettertyd op Potchefstroom waar hy op 28 Mei 1922 oorlede is.
ENGELE IS WERKLIK (4)
Judith Macnutt
Lees reeks by Engele is werklik
Om die engele te hoor aanbid
Eenkeer, na 'n kragtige bedieningstyd tydens 'n konferensie, het ek uitgestrek op die vloer gelê tydens pouse en in die Here se teenwoordigheid gerus. Ek het nie besef dat ek die hele twee uur lange pouse op die vloer deurgebring het nie, en vriende het kom kyk of ek iets makeer. Ek kon die aanbiddingspan hoor opwarm, maar dit het geklink of daar nuwe instrumente bygekom het wat nie gedurende die middagsessie gespeel het nie. Ek het teen die verhoog op die vloer gelê en kon nie die verhoog sien nie.
God se teenwoordigheid het my oorweldig en ek het fisies swak gevoel. Ek kon nie regop sit nie en het op die vloer bly rus terwyl ek na die aanbiddingspan geluister het.
Die musiek en stemme wat ek gehoor het, was fenomenaal. Ek was bekommerd dat ek in die pad sou wees tydens die oefensessie en die aanbiddingstyd wat sou volg. Ek het my vriende gevra of daar niemand op die verhoog was wat opgewarm het of in die lokaal nie, en dat ek dalk musiek uit die ingangsportaal gehoor het. Ek het volgehou dat ek ’n aanbiddingsgroep gehoor het en hulle gevra om my te help regop staan sodat ek kon sien. Daar was niemand op die verhoog nie.
Robin Morrison
1743: POLITIEKE RAAD RIG KERKE OP IN KAAP
KULTUURDAGBOEK 15 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Baron van Imhoff, besoekende goewerneur-generaal van Oos-Indië, het as voorsitter opgetree by die vergadering van die Politieke Raad op hierdie dag. Hy het sy kommer uitgespreek oor die onkunde op godsdienstige gebied wat hy op sy kort reis in die binneland teengekom het.
Talle mense het reeds meer as drie dagreise van die kerke van Stellenbosch en Drakenstein gewoon, sodat meer kerke en beter onderwys op die platteland 'n dringende vereiste geword het.
1976: 1e STUDENTE REGISTREER VIR NAGRAADSE DIPLOMA IN MUSEUMKUNDE BY UP
KULTUURDAGBOEK 15 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Die Raad van die Universiteit van Pretoria en die Departement Nasionale Opvoeding het die instelling van 'n nagraads diplomakursus in Museumkunde aan die Universiteit goedgekeur met ingang van 1976. Dit was die verwesenliking van 'n ideaal wat lank reeds deur kultuurleiers gekoester is.
1839: PIETERMARITZ- BURG UITGELÊ
KULTUURDAGBOEK 15 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Die regulasies vir die uitleg van die derde Voortrekkerdorp Pietermaritzburg — die eerste in Natal— is op hierdie dag in 1839 gedateer. Dit was digby die laer van kmdt. Greyling, en hy het in Oktober 1838 reeds besluit dat 'n dorp op daardie plek aangelê moet word. Dit is ter herinnering van Pieter Retief en Gerrit Maritz as Natalse Trekleiers so genoem. Vroeër was dit as Stinkhoutrand bekend.
VALENTYNSDAG
Ds A.E. van den Berg
Valentynsdag is ’n nuwe gestalte van ’n ou Romeinse fees; die fees van Lupercalis en jaarliks op 14 Februarie gevier. Die Roomse Kerk het dit later ter ere van Valentyn, ’n Roomse martelaar, Valentynsdag genoem. Valentyn was ’n priester wat in die geheim huwelike voltrek het nadat dit deur keiser Claudius verbied is omdat te veel jongmans militêre diensplig ontduik het deur te trou. Destyds kon slegs ongetroude mans by die weermag aansluit.
Toe Valentyn betrap is dat hy huwelike voltrek is hy ter dood veroordeel. Terwyl hy op die voltrekking daarvan gewag het, het talle jong verliefdes hom glo besoek met briefies oor die verkieslikheid van liefde bo oorlog. Dit laat ’n mens aan die slagspreuk van die vervloë Hippie-kultuur dink: Make love, not war.Valentyn is op 14 Februarie 269nC tereggestel.
Hy het glo net voor sy teregstelling ’n nota aan sy vriendin, die dogter van ’n gevangene, gestuur wat gelui het: “Van jou Valentyn”, ’n frase wat eeue later steeds prominent in kaartjies gebruik word. Valentyn word al eeue lank deur die Roomse Kerk as die beskermheer van verliefdes gehuldig.
1840: NATAL WORD VOORTREKKER- REPUBLIEK
KULTUURDAGBOEK 14 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Pas nadat Dingaan verslaan en Mpande tot koning van die Zoeloes verklaar was, is Natal op 14 Februarie 1840 tot Voortrekkerrepubliek geproklameer. Dit het naby die berg Ntabankulu plaasgevind nadat Andries Pretorius en sy kommando die vorige dag van die Swart Mfolozi af op die eerste skof van die terugtog na Pietermaritzburg vertrek het.
1858: AANNAME VAN GRONDWET, VLAG EN WAPEN VAN ZAR
KULTUURDAGBOEK 13 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Dit was die laaste dag van die sitting van die Kommissieraad wat op 2 Februarie begin het en waar besluit is om besonderhede aangaande 'n grondwet, vlag en wapen vir die ZAR aan die Volksraad voor te lê. Die aanvaarding daarvan deur die Volksraad het op 16 Februarie geskied.
Hierdie grondwet van 1858 is voorafgegaan deur die goedkeuring, by verskeie geleenthede, van die konsepgrondwette wat, met enkele uitsonderinge, dieselfde bepalings gehad het, en dit vertoon groot ooreenkoms met die Bataafse grondwet van 1798. Die laaste goedgekeurde grondwet, op 16 Desember 1856, is egter nie deur al die inwoners van die ZAR aanvaar nie, o.m. Stefanus Schoeman en sy Soutpansbergse volgelinge.
ENGELE IS WERKLIK (3)
Judith Macnutt
Lees reeks by Engele is werklik
Wat is ‘n Engel?
Hierdie goddelike ontmoeting het my begrip van die onsigbare geesteryk waarin engele bestaan, verbeter en verder gevorm. Wanneer ons die bediening van die engele begin aanvaar, begin ons om die liefdevolle sorg van ons hemelse Vader te verstaan. Hy het hierdie majestueuse, kragtige wesens geskep om tydens ons aardse reis ons metgeselle te wees. In die volgende hoofstuk sal ons saam ontdek wat 'n engel is deur Skrif te bestudeer. Ek sal ook inspirerende ware verhale vertel van mense nes jy wat engele ontmoet het.
Terwyl ek ‘n klompie jaar gelede tydens ‘n konferensie lesings oor genesing aangebied het in Ogunquit, Maine, het ek gevoel die Heilige Gees lei my om ‘n lesing oor engele te gee.
Op daardie tydstip het ek beslis aan die bestaan van engele geglo, maar ek het dit nog nooit oorweeg om mense van hulle te leer of oor hulle te skryf nie.
1869: 2e VERDRAG VAN ALIWAL-NOORD
KULTUURDAGBOEK 12 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Ná die Tweede Basoeto-oorlog (1865 tot 1866) het die Kaapse goewerneur, sir Philip Wodehouse, as bemiddelaartussen die Vrystaat en die Basoeto's opgetree, terwyl die grondgebied wat die Vrystaat in die oorlog verower het, aan hom toegestaan is. Plundering en diefstal deur die Basoeto's het 'n hernieude oorlog in 1867 ontketen en, strydig met die Bloemfontein-konvensie (1854), het Wodehouse in Maart 1868 Basoetoland geannekseer.
1880: ERMELO GESTIG
KULTUURDAGBOEK 12 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Voortrekkergesinne het hulle in die jaar sestig van die 19e eeu op plase op die oostelike Hoëveld gevestig. Ds. Frans Lion Cachet van die NG gemeente Utrecht in Natal het vir die Trekkergesinne 'n gemeente op 5 en 6 November 1870 gestig, en hieruit het die kerkdorp ontstaan wat deur ds. Cachet Ermelo genoem is ter ere van sy sendingleermeester ds. Witteveen van Ermelo, Nederland.
'n Noue verbintenis bestaan steeds tussen die Ermelo's in Suid-Afrika en Nederland. In die Engelse Oorlog is Ermelo met die uitsondering van een woning geheel en al deur die Engelse afgebrand, maar die dorp het uit die as verrys en die hoofdorp van Suidoos-Transvaal geword.
1972: AD KEET - DIGTER
KULTUURDAGBOEK 12 FEBRUARIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
Albertus Daniël Keet is op 14 Oktober 1888 op Alice gebore. Hy behaal sy BA-graad aan die Universiteit van Kaapstad in 1908; die jaar daarop vertrek by na Amsterdam om medisyne te studeer. Sedert 1920 tot aan sy dood praktiseer hy op Senekal.
In 1932 is sy eerste vrou, dr. Nell N.C. Keet, 'n Amsterdamse dame, oorlede. Hy sluit 'n tweede huwelik met Rina van der Merwe.
WIE MAAK ONS GELD? (7)
FRIEDRICH JOSEF IRSIGLER
Lees reeks by Wie maak ons geld?
Daar is een leuen wat ons politici en ons koerante minstens vyftig maal, indien nie honderd maal nie, vertel het: die leuen dat die Duitsers beide wêreldoorloë beplan het. Aangesien Churchill self aandadig aan die aanstigting van beide oorloë was, het hy gehoop dat deur voortdurende herhaling die leuen uiteindelik waarheid sou word, dat hy uiteindelik nie alleen die hele wêreld sou oortuig nie maar ook homself. Hy het baie goed geweet dat hy self beide wêreldoorloë kon verhoed het deur eenvoudig die waarheid te onthul. As hy te eniger tyd voor die uitbreek van Wêreldoorlog I in die Parlement opgestaan en verklaar het dat Engeland en Frankryk ’n vaste militêre verbond gesluit het en dat die Italianers slegs voorgewende bondgenote van Oostenryk en Duitsland was, dat hulle (die Italianers) in geval van oorlog beloof het om teen hulle (Oostenryk en Duitsland) oorlog te verklaar, dan sou hy ’n opskudding veroorsaak het en sou sir Edward Grey dalk moes bedank oor die leuens wat hy vertel het, maar die vrede sou bewaar gebly het en drie miljoen Britse en Statebondslewens en miljoene ander sou gespaar gebly het.
BID TEEN VERSOEKING
Hannes Ollewagen
Luk. 22:39-46
“En toe Hy op die plek kom, sê Hy vir hulle: Bid dat julle nie in versoeking kom nie.” (:40).
“En Hy sê vir hulle: Wat slaap julle? Staan op en bid, dat julle nie in versoeking kom nie.” (:46).
Hierdie opdrag word twee maal in ons gelese gedeelte deur Jesus aan sy dissipels gegee. Hy benadruk aan hulle die belangrikheid van dit wat Hy hulle beveel om te doen. Jesus was ook self in hierdie tyd, in die tuin van Getsémané, in ‘n sware stryd gewikkel. Hy het geweet dat Hy op die vooraand staan van die wrede marteling, vernedering en dood wat op Hom gewag het. En Hy sou wou wens dat hierdie beker Hom kon verbygaan. Hy het egter in die gebed volhard om die versoeking te weerstaan dat sy eie wil bo God die Vader se wil sou seëvier. “En Hy het ‘n bietjie verder gegaan en op sy aangesig geval en gebid en gesê: My Vader, as dit moontlik is, laat hierdie beker by My verbygaan; nogtans nie soos Ek wil nie, maar soos U wil.” (Matt. 26:39).