Gedagtes vir elke dag
Of lees almal by Gedagtes vir elke dag
U hoor my stem; verberg u oor nie vir my ontboeseming, vir my hulpgeroep nie. U kom nader die dag as ek U aanroep, U sê: Wees nie bevrees nie! - Klaagliedere 3:56-57
DIE SAMARITAAN
E. Van Nantes
Dr. D.F. Malan, Leier van die Opposisie, 1938 : "Stoflike welvaart alleen kan geen volk opbou nie. Ook ‘n volk moet ‘n siel hê, anders is hy niks meer nie as ‘n geografiese uitdrukking, ‘n vormlose en karakterlose versameling en ‘n prooi van elke wind wat waai. Egte godsdiens, onvervalste vryheid en die suiwere bewaring van sy blanke ras en beskawing is onmiskenbare vereistes vir ons eie volksbestaan. Sonder dit kan die Suid-Afrikaanse volk geen toekoms hê nie....”
“Die Groot Trek het ons ons volksiel gegee. Dit was die bakermat van ons eie nasieskap. Dit sal altyd vir ons aandui die bakens op ons pad en vir ons dien as die vuurtoring in ons nag. Dit sal oor die geslagte heen vir ons wees die helderste en kragtigste wekroep tot grootwees en grootdoen. . .Ek het geen ander boodskap vir die Afrikanervolk nie as dié van Bloedrivier self : Glo in GOD! Glo in jou volk! Glo in jouself!”[1]
Met die lees van Dr. Malan se woorde was die eerste gedagte dat dit treffend, besielend en inspirerend vir ieder en elke volksgenoot behoort te wees. . . dat hierdie woorde sό betekenisvol is dat álmal daarvan kennis behoort te neem . . . dat dit inderdaad die sleutels tot die voortbestaan van enige volk verteenwoordig!
Gaan sit en dink mens oor hierdie woorde behoort dit duidelik te wees dat daar vir die mens géén groter roeping kan wees as om God, sy volk en homself lief te hê nie. Wat meer is, hierdie einste beginsel word deur die Bybel self onderskryf. Mat. 22:36 tot 40 lees soos volg :
Mat 22:36 Meester, wat is die groot gebod in die wet?
Mat 22:37 En Jesus antwoord hom: Jy moet die Here jou God liefhê met jou hele hart en met jou hele siel en met jou hele verstand.
Mat 22:38 Dit is die eerste en groot gebod.
Mat 22:39 En die tweede wat hiermee gelykstaan: Jy moet jou naaste liefhê soos jouself.
Mat 22:40 Aan hierdie twee gebooie hang die hele wet en die profete.
Of Dr. Malan met hierdie toespraak die bedoeling gehad het om sy volksgenote te herinner aan God se Woord en of die ooreenkoms blote toeval was, kan nie gesê word nie, maar dat die waarheid daarvan onmiskenbaar is, is seker.
Teenstanders sal vinnig wees om die skrywer se siening van “volk = naaste”, as on-Bybels af te maak aan die hand van die barmhartige Samaritaan-gelykenis. Skrywer huldig egter ‘n ander hipotese rondom hierdie gelykenis. Kortliks kom dit op die volgende neer :
i) As agtergrond kan genoem word dat Israel, volgens landkaarte uit drie provinsies bestaan het tw. Judea, Samaria en Galilea. Jerusalem geleë was in Judea terwyl Jerigo in Samaria gesetel was. Die Samaritane in Samaria, en die Jode in Judea, gewoon het.
ii) Dit is algemeen bekend dat die Jode die Samaritane verafsku het omdat laasgenoemde tydens die ballingskap vermeng het met ander volke.
iii) Jode het geweier om deur Samaria te reis aangesien hulle nie kontak met die land of sy inwoners wou hê nie. Jesus moes egter deur Samaria reis. Die verhouding tussen Jood en Samaritaan word in Luk 9:53 bevestig: “En hulle het Hom nie ontvang nie, omdat Hy na Jerusalem op reis was.”
iv) Die gelykenis self :
Luk 10:30 “En Jesus antwoord en sê: ‘n Sekere man het afgegaan van Jerusalem na Jérigo en onder rowers verval,..” - ’n Sekere man kan na enige persoon verwys, maar die feit dat hy oppad was na Jerigo in Samaria, vergroot die moontlikheid dat die man ‘n Samaritaan was.
Luk 10:33 “Maar ‘n sekere Samaritaan wat op reis was, het op hom afgekom; en toe hy hom sien, het hy innig jammer gevoel,..” - Die “innige jammer” van die “sekere Samaritaan” strook met die beginsel van broederliefde en versterk die gedagte dat die “sekere man” in vers 30, net soos hy, όόk ‘n Samaritaan was.
Luk 10:36 “Wie dan van hierdie drie, dink jy, was die naaste van hom wat onder die rowers verval het?” - Die uiteindelike antwoord op die vraag was in die kol, naamlik dat ‘n Samaritaan se naaste inderdaad ander Samaritane sal wees.
Luk 10:37 “En hy antwoord: Hy wat barmhartigheid aan hom bewys het. Toe sê Jesus vir hom: Gaan en doen jy net so.” – Die opdrag aan die wetgeleerde was dat hy netso teenoor sý naaste moet gaan optree.
v) Wat sê die Woord verder ten einde “naaste” nog duideliker te definieer :
Lev 19:18 “Jy mag nie wraakgierig of haatdraend teenoor die kinders van jou volk wees nie, maar jy moet jou naaste liefhê soos jouself. Ek is die HERE.”
vi) Die beginsel van “soort by soort” is so oud soos die berge self en is onlangs reeds breedvoerig deur ‘n ander skrywer op hierdie webblad bespreek.
Dieselfde woorde van Dr. Malan is egter ook verdoemend, treurig en hartverskeurend wanneer die beeld van daardie eensame wit damesstudentjie wie deelneem aan die “fees-must-fall”-betoging terwyl sy omring is deur ‘n swart massa, op die nuus verskyn, of wanneer ‘n witkopnooientjie vol selfvertroue op die voorblad van ‘n Afrikaanse tydskrif met haar nuwe swart huweliksmaat pryk of wanneer die wit egpaar wie hul ontferm het oor ‘n swart wesie deur hom aan te neem en offisiëel deel van hul gesinnetjie te maak, voor jou verby stap, of wanneer daardie wit radio-omroeper galbraak oor ‘n luisteraar wie dit durf waag het om die waarheid oor hierdie land en sy regering op die lug kwyt te raak, of die maatskappy wie sy borgskap aan ‘n vermaaklikheidskunstenaar onttrek omdat Die Stem deel van sy vertoning uitmaak, of die kunstenaar wat die Oranje-Wit en Blou wat deur ‘n aanhanger oor sy skouers gedrapeer is skaam-skaam afhaal. . . alles optredes om solidariteit met ander, eerder as die eie te toon. Dit is die Samaritaan. . . die barmhartige Samaritaan soos deur die wêreld aan ons voorgehou.
Hierdie wêreld is vol van hulle, van hier tot in Europa. Die Boer se eerste kennismaking met hierdie Samaritaan was in 1828 met die filantropiese beleid van die Britte en daarna die legio anti-apartheidsorganisasies wat in Europa en die VSA gestel was. Met die invloei van die arme “refugees” in al wat Europese land is en die Mexikane wat die VSA binnestroom, is hierdie Samaritane die groep wat die spul met baniere en blomme verwelkom en wie hul eie volksgenote veroordeel as rasiste en xenofobe omdat laasgenoemde die invloei probeer stuit. En, wat is besig om nou in hierdie lande te gebeur? Verkragtings, roof en diefstalle het die hoogte ingeskiet. In Duitsland word dogters aangeraai om nie kort rokkies te dra nie omdat dit kan aanleiding gee tot verkragting[2] terwyl wapenverkope vir selfverdediging in Swede drasties toegeneem het[3]. Die gevolg van hierdie Samaritaanse barmhartigheid is oral dieselfde: totale chaos! Die besluit van verskeie Europese lande, naamlik om nou hul grense te sluit en hierdie massas weg te wys word natuurlik luidkeels deur hierdie Samaritane veroordeel, dít ten spyte daarvan dat hulle die verval van hul eie lande voor hul eie oë sien plaasvind. Noorweë gaan een stap verder as die sluit van grense, hulle bied asielsoekers betaling aan om Noorweë te verlaat! Dit kan nogal ‘n duur storie raak sou mens daarvan kennis neem dat die koste vir twee ouers, twee kinders en hul vliegtuigkaartjies tot £ 6200 (R 143 186.22), kan beloop[4].
Pastoor Charles Lawson van die VSA het nogal ‘n punt beet wanneer hy sê dat die ateïs vinnig is om die barmhartige Samaritaan-gelykenis en die draai van die ander wang aan die Christen voor te hou ten einde sy sin te kry alhoewel hy (die ateïs), die res van die Bybel en sy boodskap totaal verwerp. Soos met alles in die lewe, moet hierdie gelykenis en predikasie in die regte konteks beskou word. Wat byvoorbeeld, sou die uitslag van 16 Desember 1838 gewees het indien die Voortekkers die geveg barmhartig en wangdraaiend binnegegaan het? Mag ek u die antwoord gee?. . . die uitwissing van ‘n volk, όns volk! In die vorige paragraaf is dit aan u uitgewys dat verskeie Europese lande maatreëls begin instel ten einde hulself (en dus hul volk) te verdedig teen die vreemdelinge; wekroepe van rassisme / xenofobia ten spyt. Die Amerikaanse Presidentskandidaat, Donald Trump, kan u eerstehands inlig rondom hierdie wekroepe as gevolg van sy siening betreffende moslems[5]. Of mense dit nou wil hoor of nie, verdediging van jouself en jou eie is ‘n natuurlike reaksie. Is dit derhalwe verkeerd van skrywer om ‘n groter band met die Nederlander, Fransman en Duitser wie daar vêr in Europa woon te hê as met die stamme van Afrika met wie hy ‘n land deel? Anders gestel, is dit verkeerd van die Afrika-stamme om ‘n groter liefde vir mekaar as vir die Boer te hê? Die antwoord op beide hierdie vrae is ‘n besliste “nee” want dit is ‘n natuurlike reaksie.
So drie weke gelede het ons gesin die laerskool se prysuitdeling bygewoon. Weerskante van die verhoog was twee groot skerms waarop die program, foto’s en uiteindelik die volkslied vertoon is. Dit op sigself is natuurlik niks vreemds nie. Wat egter wel insiggewend was, was dat die ouers, wie oorwegend blank was, slegs Die Stem in Afrikaans gesing het terwyl die ander twee strofes, wat in groot swart letters op die borde verskyn het, eenvoudig geïgnoreer is. Kan daar iets in hierdie optrede gelees word? Skrywer is oortuig daarvan dat die omhelsing van die oue (eie), en die wegstoot van die nuwe (vreemde) ‘n tipe van verset verteenwoordig, maar laat dit aan die leser oor om vir hom- / haarself te besluit.
Skrywer sal sekerlik nooit die optrede van sy drie-jarige seun vergeet toe beide van hulle vir die eerste keer na die “De La Rey” video op die rekenaar sit en kyk het nie. Die seun se oë was vasgenael aan die skerm en wou hy dit oor en oor sien alhoewel hy oor geen kennis van die Anglo-Boere Oorlog beskik het nie. Die seun het nooit voorheen sό reageer op enige ander video nie en daarom was sy optrede hierdie keer opvallend anders! Dit is dáár waar die skrywer besef het dat dit die bloed in jou are is wat jou liefde (jou barmhartigheid) bepaal, dit word oorgedra van die een geslag tot die volgende geslag en kan daarom nooit verlore gaan solank daardie volk bestaan nie; politiese korrektheid, hedendaagse beskouinge en wetgewing ten spyt. Dr. Malan het genoem dat ‘n volk ‘n siel moet hê en daarom sy blanke ras moet bewaar - vir die hedendaagse integrasie-voorstander voorwaar haatlike, onvergeeflike woorde. Met Lev 17:11 in gedagte, wat soos volg lees, maak sy stelling egter totale sin : “Want die siel van die vlees is in die bloed, en Ek het dit aan julle op die altaar gegee om vir julle siele versoening te doen; want die bloed bewerk versoening deur die siel.”
More is dit 16 Desember 2015. Vir die wêreld-Samaritaan, versoeningsdag, ‘n dag tussen hom en vreemde volke, deur ‘n skuldlas gevestig gedurende ‘n tyd van groot ontrouheid. Dit wat hier gevier word, kom neer op “Ignoreer GOD! Glo in ander volke! Haat jouself!
More is dit 16 Desember 2015. Vir die barmhartige Samaritaan, Geloftedag, ‘n dag tussen hom, sy mede-volksgenote en God, deur‘n eed bevestig gedurende ‘n tyd van groot benoudheid. Dit kom neer op “Glo in GOD! Glo in jou volk! Glo in jouself!”
Alhoewel nie almal van ons die fees saam met mede-volksgenote kan bywoon nie, kan elkeen van ons tydens ons stiltetyd ons voor God verootmoedig en sodoende ons gelofte aan Hom gestand doen.
Soos begin is, so word afgesluit omdat daar geen beter manier is waarop dit gestel kan word nie:
Dr. D.F. Malan : “Ek het geen ander boodskap vir die Afrikanervolk nie as dié van Bloedrivier self :
Glo in GOD! Glo in jou volk! Glo in jouself!”
Of die liefde vir die eie, eerder as vir die ander, wel op een of ander -isme of -fobie neerkom is vir skrywer werklik irrelevant. Wat wel relevant is, is dat skrywer kan identifiseer met ‘n medevolksgenoot en daarom kan weet dat die onbesmette Voortrekkerbloed van 77 jaar gelede nog steeds hier aan die suidpunt van Afrika vloei. Op grond van die “Samaritaniese Barmhartigheid” soos deur sy God aan sy voorouers bewys op daardie dag in 1838, buig skrywer die knie voor hierdie Almagtige God ten einde SY NAAM te vereer en HOM te verkondig as die enigste GOD en dat daar naas HOM, geen ander is nie, soos beskryf in Jes 46:9:
“Dink aan die dinge wat tevore was, van ouds af, dat Ek God is, en daar is geen ander nie; Ek is God, en daar is niemand soos Ek nie.”
Amen
[1] Senior Geskiedenis, M.C.E. Van Schoor, J.J. Oberholster, A.G. Coetsee, K.J. Pienaar, Bladsy 381