1961: SA KLAAR MET STATEBOND

Gedagtes vir elke dag

Langenhoven het met 'n vonkel in die oog gesê dat wanneer mens die Here om wysheid vra, jy taamlik op jouself kan reken vir ander dinge – soveel beteken wysheid in ons lewens. Martin Luther was meer ernstig in sy uitspraak dat daar geen wysheid bestaan behalwe die waarheid nie. Maar Langenhoven het ook die kern van die saak gebring toe hy gesê het dat die slim man al die paaie ken terwyl die wyse man net een regte pad ken – die waarheid. Ons kan met reg almal wat van die waarheid wegskram as onwyse karakters beskou.

1961: SA KLAAR MET STATEBOND

Druk | E-Pos

KULTUURDAGBOEK 15 MAART

Lees volledig by Kultuurdagboek

DR VERWOERD EN DIE STATEBOND

15 Maart 1961: By monde van sy Eerste Minister, dr HF Verwoerd, word Suid-Afrika se aansoek om lid van die Britse Statebond te bly, op hierdie dag teruggetrek. Daarmee is die intensiewe pogings om die Statebond in sy ou vorm te laat voortbestaan, finaal verydel. Die aansoek om lidmaatskap te behou, is gedoen vanweë 'n belofte deur dr Verwoerd aan die Volksraad dat hy sou trag om Suid-Afrika lid van die Statebond te hou met die oog op die instandhouding van Blanke solidariteit in die land. Groot-Brittanje het onder aanvoering van sy Eerste Minister, mnr Harold MacMillan, alles in sy vermoë gedoen om Suid-Afrika se lidmaatskap te verseker. Die Afro-Asiatiese blok, bygestaan deur Kanada en Nieu-Seeland, het egter onwrikbaar op hul eie bly aandring dat Suid-Afrika sy binnelandse beleid geheel moet verander as hy lid wil bly. "Ek was geskok en oorweldig deur die vyandige gees wat hier teenoor Suid-Afrika geheers het," het dr Verwoerd in sy afskeidstoespraak gesê."

Die teenstand is gebaseer op die sogenoemde diskriminasie wat ons in Suid-Afrika beoefen. Maar dit was juis afkomstig van lande waar verdrukking en diskriminasie welig voorttier, en waar die beginsels van die sogeroemde demokrasie afwesig is. Dit is duidelik dat die Statebond in sy hele wese verander het en hom nou die reg toe-eien om aan ander voor te skryf. Ek voorspel dat ons vandag die einde gesien het van die ou Statebond."

Oor hierdie saak het die Eerste Minister twee keer gepraat. Net na sy terugkeer uit Londen, het hy op 23 Maart 1961 voorgestel dat die Raad die terugtrekking van die Unie se aansoek om voortgesette lidmaatskap van die Statebond ná die stigting van 'n republiek op 31 Mei 1961 bespreek. Hy het daarop die omstandighede wat tot die terugtrekking van die aansoek gelei het, breedvoering uiteengesit in 'n toespraak waarin hy eers tydens die Begrotingsdebat op die argumente wat oor die saak geopper is, op 11 April 1961 geantwoord het.

NUUTSTE BYDRAES

Gedagtes vir elke dag

1961: SA KLAAR MET STATEBOND

Opsoek na inligting?

Besoekers aanlyn