Gedagtes vir elke dag
Of lees almal by Gedagtes vir elke dag
Die Bybel sê dat gelowiges hulle nie oor die lewe moet kwel nie; beslis nie oor die lengte daarvan nie. Ons kan nie jare daaraan toevoeg nie. Ons kan slegs lewe aan ons jare toevoeg. Derhalwe gaan dit nie oor die lengte nie, maar oor die gehalte daarvan!
1904: STIGTING SA VROUE- FEDERASIE
Lees volledig by Kultuurdagboek
KULTUURDAGBOEK 19 OKTOBER
Die oorlogsjare het Transvaal en die Vrystaat verander in 'n woesteny. Die stoflike bestaansmiddele was grotendeels vernietig en die deel van die Boerevolk wat nie op die slagvelde en in die Konsentrasiekamp-kerkhowe begrawe is nie, was vasgesak in armoede en maatskaplike ellende. Onder hierdie omstandighede word daar onder aansporing van Georgina Solonom, eggenote van 'n Britse pro-Boere parlementariër, en onder leiding van die vrou van genl Louis Botha, uiteindelik in Pretoria gestig: die SA Vrouefederasie, op 19 Oktober 1904, deur 43 vooraanstaande vroue, en wel met die volgende oogmerke:
VOLKSREGERING (66)
Dirk Denker
Lees reeks by VOLKSREGERING
Natuurlik – Doelmatig
Beskrywing van die enigste regverdige politieke bedeling
vir enige volk, hetsy klein in getalle of groot
WAT KAN JY DOEN?
Moenie mismoedig raak en ophou met stryd nie, want aanhouer wen. Almal wie se harte reg is, sal die oorwinning smaak. In gees en siel en wese is die Afrikaner vry en onafhanklik. Vyandiges kan dink dat hulle 'n volk volkome ondergrawe het, dat die kultuur in duie sal stort, maar hulle planne sal op die lang duur vernietig word. Woon ons eie volksbyeenkomste en gedenkfeeste by. Dit is op hierdie feeste waar ons Afrikaners ons geskiedenis herdenk, ons geloftes nakom en mekaar geestelik versterk. Ons mag nie onverskillig staan nie. Ons Christelike geloof kom eerste.
1687: EERSTE KERKGEBOU TE STELLENBOSCH INGEWY
Lees volledig by Kultuurdagboek
KULTUURDAGBOEK 18 OKTOBER
As stigter van die dorp Stellenbosch het goew Simon van der Stel 'n besondere belangstelling in sy "Kolonie" geopenbaar. Ooreenkomstig die beleid van die VOC, besluit hy om 'n kerkgebou en drosdy hier te laat oprig. Hy het ywerig reëlings getref vir die bouery en persoonlik die vordering dopgehou.
Dit is belangrik om te onthou dat hierdie kerkie die eerste volwaardige kerkgebou in Suid-Afrika was – 'n sigbare teken van die Calvinistiese godsdiens wat uit Nederland aan die Kaap oorgeplant is.
1685: HERROEPING VAN EDIK VAN NANTES
Lees volledig by Kultuurdagboek
KULTUURDAGBOEK 18 OKTOBER
Na 'n reeks godsdiensoorloë in Frankryk in die 16e eeu het koning Hendrik IV in 1598 die Edik van Nantes uitgevaardig. Hiervolgens het die Franse Protestante, bekend as Hugenote, 'n groot mate van geloofsvryheid verkry.
Toe Lodewyk XIV in 1685 die edik herroep was daar vir diegene wat hulle protestantse geloofsoortuiging wou uitleef nie meer plek in die Rooms-Katolieke georiënteerde Frankryk nie. Al uitweg was om te vlug.
BYBEL EN VOLKSTRYD (11)
Ds C R Kotze
Lees reeks by Die Bybel en ons volkstryd
'N MAN WAT IN DIE BRES KAN STAAN
Eseg. 22 :30—"En Ek het onder hulle ’n man gesoek wat ’n muur kan bou en voor my aangesig in die bres kan staan vir die land.”
ISRAEL is tot die hemel toe bevoorreg, maar Israel het sy God verlaat en die oordele kom gewis. Die tien stamme is weggevoer en nou word een groep na die ander van Juda ook weggevoer. Onder die eerste groep wat jare voor die ander weggevoer word, is ook Esegiël en Daniël. Hulle word daar in ballingskap deur God tot Profete geroep. Esegiël sien ook daar in ballingskap die ontaarding van sy volk en verbastering met heidense nasies, net soos dit in Juda gegaan het. Esegiël roep tot God en God verwys hom na die volksmure ! God het aparte volke met aparte tale en geskiedenisse gewil.
ALLES IS RASGEBONDE
Dries Bergman
Waarom is die ANC-regime onwillig om rasseverskille te erken? Is hulle miskien skaam oor die genetiese onderskeid wat daardeur aan die lig sal kom? Dis 'n wetenskaplike feit dat die swart ras op die heel laagste sport van die genetiese leer verkeer. Alle ander rasse gaan by hom verby.
Ironies genoeg baar die miskenning van rasseverskille baie meer rassehaat as die erkenning daarvan. Rasse wat vir hulself geen eerbied het nie, verdra ook nie ander rasse nie. Dié met 'n gesonde selfbeeld eerbiedig ander se andersoortigheid. Minderwaardiges het altyd ‘n probleem daarmee.
Die beskawing, kulture en maatstawwe waarmee blankes meet, verskil net te ingrypend van dié van swartes dat sinvolle saambestaan enigsins moontlik is. In gemengde skole takel blanke en swart skoliere mekaar gereeld. Daar is net een blywende vreedsame oplossing en dis naasbestaan, soos wat die apartheidsbeleid duidelik bewys het.
1911: BYEENKOMS OM UNIALE POLITIEKE PARTY TE STIG
Lees volledig by Kultuurdagboek
KULTUURDAGBOEK 17 OKTOBER
Dit is verbasend hoe gereeld pres MT Steyn deur verskillende politieke partye en kultuurgroepe genader is om sedert 1902 en ook ná 1910 leiding te gee. Toe premier L Botha 'n uniale politieke party wou stig het hy eweneens vir Steyn gevra om teenwoordig te wees, raad te gee en in elke geval vooraf vir Botha met wenke te help.
1948: SA NEEM DEEL AAN BERLYNSE LUGBRUG
Lees volledig by Kultuurdagboek
KULTUURDAGBOEK 17 OKTOBER
Op 24 Junie 1948 het Rusland alle verbindingsweë na Wes-Berlyn gesluit in 'n poging om die Westerse moondhede te dwing om hulle aan die stad te onttrek. As gevolg van die sluiting van die verbindingsweë is die toevoer van voedsel en brandstofvoorrade na 2,3 miljoen Duitsers afgesny. Om 'n gereelde toevoer van hierdie voorrade te verseker het die VSA en Brittanje onmiddellik 'n lugbrug ingestel.
POLISIE-SLAGTING BY CATO MANOR
Jeanette Koekemoer
Die liberale media het hierdie keer te ver gegaan met hul leuens, in so ‘n mate dat hulle die publiek omverskoning gevra het toe hulle aangespreek word.
Die nuutste aantyging is dat die blanke polisie in Natal ‘n bende gevorm het om nie-blankes in Cato Manor in Januarie 1960 uit te moor. Dit het klaarblyklik mode geword om alle gebeure so te draai dat die misdade van swartes nou die misdade van blankes gemaak word. Soos ons die afgelope tyd ‘n paar sulke leuens moes aanhoor, is ook die Cato Manor-gebeure handomkeer gedraai.
Lees gerus hieronder die waarheid oor Cato Manor en die invloed wat dit op die gebeure by Sharpeville gehad het.
Die sestiger- en sewentigerjare het 'n paar uitstaande gevalle van swart oproere opgelewer en dis goed om die aanloop vanaf 1960 in perspektief met die gereelde viering van die sogenaamde jeugdag (Sharpeville) in herinnering te bring.
WYSHEIDSTORIES (7)
Skerp Waarnemer
Lees reeks by Wysheidstories
Soek elke storie se les
en omskep dit in dade
WARE SKOONHEID
'n Vegvlieënier was op pad oorlog toe. Voordat hy na die front toe vertrek het, het hy 'n boek in die lugmagbasis se biblioteek gelees wat deur 'n private persoon aan die biblioteek geskenk is. Oral in die teks was opmerkings liggies met 'n potlood bygeskryf, en hoe verder hy gelees het, hoe meer het die kantaantekeninge hom beïndruk. Die skenker van die boek, 'n vrou se naam en posbusnommer, was nog voorin en in sy gedagtes het hy gedink dat sy jonk en mooi moet wees. Hy besluit om gedurende die oorlog met haar te korrespondeer, waarop sy gereeld geantwoord het. Mettertyd het hy 'n foto van hom aan haar gestuur, maar sy het nie, soos hy gehoop het, een teruggestuur nie. Sy het teen die einde van die oorlog wel ingestem dat hulle mekaar probeer ontmoet wanneer hy terugkeer.
1840: POTCH, WINBURG EN NATALSE REPUBLIEK VERENIG
Lees volledig by Kultuurdagboek
KULTUURDAGBOEK 16 OKTOBER
Die staatkundige oogmerk van die Groot Trek was om iewers buite die toenmalige Kaapkolonie 'n verenigde Voortrekkerstaat in die lewe te roep. Deurgaans is aan 'n enkele staat gedink, en daarom is ooreengekom dat Trekkergroepe ten noorde van die Oranjerivier bymekaar sou kom waar dan oor die toekoms besluit sou word.
Toe Potgieter en Maritz kort na mekaar in 1836 in die omgewing van Winburg aankom, is die eerste Voortrekkerbestuur op 2 Desember 1836 ingestel – op 'n tydstip toe oor die eindbestemming van die Trek nog geen duidelikheid bestaan het nie. Toe Retief hom in April 1837, en kort daarna ook Uys en sy mense, hulle by die Trekkers aangesluit het, het die kwessie van 'n eindbestemming belangrik geword, en daaroor was daar geen eenstemmigheid nie.
HET ONS VOLKS SY SIEL VERLOOR?
Dr Danie Theron
Laat elkeen in die roeping bly waarin hy geroep is. (1 Kor 7: 20)
Is daar nog ‘n Afrikanervolk? En indien wel, wat besiel hom?
Ja, dit is die vraag wat ons vandag baie eerlik moet uitmaak. Die punt is immers dat hierdie antwoord sal bepaal wat die toekomsverwagting van die Afrikaner is te midde van ‘n bose bestel waarin hy hom bevind.
‘n Bose bestel? Ja my vriend, ‘n diaboliese, ‘n duiwelse bestel! Of het u reeds volkome gemeensaak gemaak met die onheiligheid en onreinheid wat in hierdie land in die naam van menseregte bedryf word? Besef u nie dat die verlokking om materialistiese dinge na te streef – rykdom, gemaksug, genot, oppervlakkige Godsonterende vermaak – dat dit ‘n subtiele vervolging daarstel wat net so gevaarlik is soos uiterlike vervolging nie?
VOLKSREGERING (65)
Dirk Denker
Lees reeks by VOLKSREGERING
Natuurlik – Doelmatig
Beskrywing van die enigste regverdige politieke bedeling
vir enige volk, hetsy klein in getalle of groot
TAALFLOUS IS DEURSIGTIG
Nog 'n nadeel as Afrikaans verbied sou word, is die verloop van ons geskiedenis en die dade van ons volkshelde. Hoe kan dit andersins aan ons volkgenote en nageslag oorgedra word as ons dit uit die oogpunt van Engelsgesindes of andertaliges moet beskryf? Hulle kan hul eie denke nie omdraai nie.
Sal die gewelddadige betogers blywend tevrede wees met Engelse lesings in vakke soos geskiedenis, staatsleer, sielkunde en sosiologie in plaas vanuit hulle eie volksgedagtes? Die werklike doel van die gewelddadige betogers is om die wettige Afrikaners, en ook die Engelse, uit Suid-Afrika te verdryf of onder te laat gaan omdat hulle onjuis beweer dat die blankes hulle grond gesteel het. Vaste eiendom kan nie gesteel word nie. Onbesette grond kan ook nie afgeneem word nie. Lees weer die geskiedenis sedert 1652. Betogings teen Afrikaans is 'n dekmantel wat vir politieke redes aangewend word.
1960: REPUBLIKEINSE DANKFEES
Lees volledig by Kultuurdagboek
KULTUURDAGBOEK 15 OKTOBER
Suid-Afrika het op 5 Oktober 1960 met 'n meerderheid van 74 580 stemme ten gunste van 'n republiek gestem, en twee dae later is die FAK gevra om 'n Republikeinse dankfees te reël. Die FAK het ingestem en binne 'n week 'n dankbare skare van 70 000 in die Amfiteater van die Voortrekkermonument byeengebring.
Die fees het uit twee dele bestaan. Presies om drie-uur die middag het die Eerste Minister, dr HF Verwoerd, lede van sy kabinet, die vier administrateurs en die Uitvoerende Komitee van die FAK in die Sarkofaagsaal van die monument hulde gebring aan die leiers van die Afrikanervolk op die pad na Republiekwording. Van daar af het hulle na die Amfiteater gegaan vir die tweede deel van die feesprogram.
MOENIE KLEINGELOWIG WEES NIE
Ds Andrè vd Berg
“En Jesus het dadelik sy hand uitgesteek en hom gegryp en vir hom gesê: Kleingelowige, waarom het jy getwyfel?” (Mt.14:31).
Wat ʼn aangrypende verhaal! Een nag terwyl die dissipels vis gevang het, het Jesus op die water na hulle aangekom en hulle het gedink dat dit ʼn spook was. Toe Jesus hul gerusstel het dat dit Hy was, het Petrus gevra of hy op die water na Hom toe kon kom? “En Hy sê: Kom!...” (:29). Daarop het Petrus uit die skuit geklim en na Jesus geloop; op die water – ʼn wonderbeskikking!
Mt.14 leer ons egter hoe ware geloof lyk; iets wat ons almal meer van wil hê om sinvol te leef en veral om die storms van die lewe te trotseer. God help ons hiermee en gee in die Bybel die nodige lig om enduit met Hom te wandel. Die besonderhede van hierdie verhaal leer ons hoe ware geloof lyk; geloof wat jou selfs op water kan loop. En dis die geloofsgehalte ons in ons ontwrigte land en onder ons ontspoorde volksgenote moet beoefen.
1818: MARTHINUS OOSTHUIZEN, VOORTREKKER- HELD
Lees volledig by Kultuurdagboek
KULTUURDAGBOEK 14 OKTOBER
Min van ons hedendaagse jeug dra kennis van die dapper daad van Marthinus Jacobus Oosthuizen, 'n Voortrekkerheld wat met 'n voorraad ammunisie deur 'n Zoeloe-hinderlaag gebreek het om klomp Voortrekkerfamilies te red. Hy is op hierdie dag op Olifantshoek aan die Boesmansrivier, Uitenhage, gebore, en ons vertel graag van sy heldedaad.
In April 1837 het hy as seun van die Voortrekker Marthinus Oosthuizen sr, met Pieter Retief na Natal getrek en by Doornkop, naby die latere Chieveley, uitgespan. Marthinus sr is saam met Retief en die ander onderhandelaars na Dingaan waar hulle op 6 Februarie 1838 by Mgungundlovu wreedaardig deur die Zoeloes vermoor is.
DIE ROOMSE GEVAAR (1)
Lees reeks by DIE ROOMSE GEVAAR
Ds. A.E van den Berg
PROTESTANTE SWIG VOOR ROME
Kerk of karikatuur?
Inleiding
Om die toekoms reg te benader, moet die verlede reg verstaan word. Jy draai jou om na die verlede om die toekoms beter in fokus te kry. Die lewe moet terugwaarts verstaan word om dit vorentoe te kan leef. Dit maak van die geskiedenis die bewaarder van die groot dade van die verlede, maar dien ook as ’n waarskuwing vir die toekoms.
Die geskiedenis kan nie ongedaan gemaak word nie, maar help mense wel om foute nie te herhaal nie. Geskiedenis leer mense om verantwoordelik met hul toekoms om te gaan want ʼn geslag wat sy eie geskiedenis nie eer nie, het nie net geen verlede nie maar ook geen toekoms nie.
Wie sy rug op sy verlede draai, verdien om foute te herhaal.
1867: 1e DIAMANT IN SA GEVIND
Lees volledig by Kultuurdagboek
KULTUURDAGBOEK 13 OKTOBER
Die kinders van die Jacobs-familie van die plaas De Kalk in die omgewing van die latere Hopetown, het met 'n eienaardige klippie gespeel toe 'n boer, Schalk van Niekerk, dit opmerk en vermoed het dat dit 'n diamant is. 'n Verbygaande handelaar, Johan O'Reilly, het dit ondersoek waarna dit geblyk het 'n damant van 21.25 karaat te wees – die eerste wat in Suid-Afrika gevind is.
Verdere ontwikkelings het tot 'n algehele ekonomiese omwenteling in Suid-Afrika aanleiding gegee. Die diamantdraende gebied het die westelike deel van die Vystaatse Republiek uitgemaak, maar soos verwag kon word van die rowende Brittanje het sir Henry Barkly, die Britse Goewerneur en Hoë Kommissaris in Suid-Afrika, dit skaamteloos as deel van die Kaapkolonie opgeëis.
BYBEL EN VOLKSTRYD (10)
Ds C R Kotze
Lees reeks by Die Bybel en ons volkstryd
HUISTOE
Luk. 15:18— “Ek sal opstaan en na my vader gaan.”
DIE seun was stout. Hy luister na slegte maters. Hy neem sy erfenis, vertrek na die vreemde. Hy maak sy dierbares se harte seer. Dit gaan met hom sleg. Hy word arm. Die vreemdes help hom nie. Hy sink al dieper. Hy pas naderhand varke op.
Toe begin hy dink ! Hy was stout. Die maters wat hom verlei het, help hom nie. Hy is in ellende. Almal verag hom. Sy vader het verlore geld gesoek, ook telkens verlore skape gesoek, maar die vader soek sy seun nie ! Hy is ’n verlore seun. Die vader het hom nog lief, maar die vader soek hom nie. Hy moet self dink, self tot oortuiging kom, self opstaan en huistoe gaan.
Dis waar van indiwidu, huisgesin en volk.
Ons volk is geskep deur Gods hand. Suid-Afrika was ’n swartmensland totdat Van Riebeeck hier gekom het.
VOLKSREGERING (64)
Dirk Denker
Lees reeks by VOLKSREGERING
Natuurlik – Doelmatig
Beskrywing van die enigste regverdige politieke bedeling
vir enige volk, hetsy klein in getalle of groot
AFRIKAANS IS KERKTAAL
Die stryd van die taalbewegings was op die Bybel gebou:
1 Kor 14:9 – Net so julle ook, as julle met die tong geen verstaanbare woord uitbring nie, hoe sal 'n mens weet wat gespreek word? Want julle sal wees soos mense wat in die wind praat. Vers 11 – As ek dan die betekenis van die klank nie ken nie, sal ek vir die spreker 'n vreemdeling wees, en die spreker sal vir my 'n vreemdeling wees.
Hand 2:6 en verder – En toe hierdie geluid kom, het die menigte saamgestroom en was in die war, want elkeen het gehoor hoe hulle in sy eie taal spreek; (bevestiging van eie volk en taal).
Afrikaans is die taal van ons siel, van ons Bybel en die gebed en ons voorouers het nie aan hul godsdiens laat torring nie.