KULTUURDAGBOEK 31 DESEMBER

Dit is 'n baie ou Afrikaanse gebruik wat reeds uit die eerste kwart van die negentiende eeu dateer om op Oujaar fees te vier en die nuwe jaar in te lei met jolyt. Dit is egter 'n ouer en goeie gebruik om die jaar met 'n kerkdiens af te sluit en die nuwe jaar op dieselfde wyse te begin. By dié geleentheid kyk gelowiges in ootmoedige dankbaarheid teenoor die Here terug oor die afgelope jaar en vertrou hulle hul aan God se sorg en leiding toe vir die komende jaar. Dié diens strek daarom gewoonlik vanaf die laaste gedeelte van die ou jaar tot in die eerste minute van die nuwe jaar.

Ds Andrè vd Berg

“...sodat elkeen wat in Hom glo, nie verlore mag gaan nie, maar die ewige lewe kan hê” (Joh.3:15).

Sy was die skip van drome – 300 meter lank en ʼn anker van 16 ton.  Dit het 14,000 mense geneem om haar te bou en die binneruim ʼn volle 10 maande om te voltooi. Net voor die tewaterlating het ʼn Britse koerant berig: “Neither God nor man can sink her”. Sy is die Titanic genoem.

Op Sondagaand 12 April 1912 het sy op haar nooiensvaart na Amerika binne twee ure na ʼn botsing met ʼn ysberg in Kanadese waters gesink. Meer as 1500 mense het hul lewens verloor; ʼn gebeure wat mense vandag nog aangryp!

Waarom het so baie mense omgekom?   Daar was te min reddingsbote! Die eersteklas mense is eerste op reddingsbote gelaai waarna die kaptein net plek vir vrouens met kindertjies toegelaat het. Vir ʼn sekere vrou wat derdeklas gereis en nie ʼn kind by haar gehad het nie, was die aankondiging ʼn doodsvonnis. Toe hardloop ʼn man met ʼn baba in sy arms verby haar en sê:  “Hier, vat hom en hardloop vir ʼn plek op die reddingsboot”. Die baba in haar arms het haar lewe gered!

KULTUURDAGBOEK 30 DESEMBER

Lees volledig by Kultuurdagboek

Jan Hendrik Hofmeyr (Jannie) de Waal, is op hierdie dag op Bakkerskloof, Somerset-Wes, gebore. Nadat hy sy opleiding in Kaapstad voltooi en 'n tyd lank in die onderwys gestaan het, vertrek De Waal in 1894 na Londen om hom daar as advokaat te bekwaam.

Terug in Suid-Afrika sedert 1897, sou hy die eerste advokaat word wat 'n saak in die hooggeregshof in Afrikaans bepleit.

In April 1903 aanvaar hy die redakteurskap van die maandblad De Goede Hoop. Aangesien hy 'n groot voorstander van Afrikaans as skryftaal was, maak hy wel deeglik gebruik van sy posisie om self verhale te skryf, onder meer Johannes van Wyk, wat eers as vervolgverhaal in sy tydskrif verskyn onder die skuilnaam 'Jannie'. In 1906 verskyn dit in boekvorm as eerste Afrikaanse historiese roman. So verskyn ook 'n aantal toneelstukke waarvan Anjelina die eerste is.

KULTUURDAGBOEK 30 DESEMBER

Lees volledig by Kultuurdagboek

In 1820 het die Britse Setlaars 'n houtpers met hulle saamgebring, maar die owerheid wat gevrees dat daarmee die openbare mening aan die Oosgrens verenig kon word, het die pers gekonfiskeer. 'n Tydlank is dit vir regeringspublikasies in Graaff-Reinet gebruik totdat Louis Henri Meurant dit op 'n veiling in 1831 gekoop het.

Op 30 Desember 1831 het die eerste uitgawe van die Graham's Town Journal verskyn en gou sou dit in die omgang tot die 'Setlaar's Bybel' gedoop word. As die enigste koerant tot 1840 buite die Kaapse Skiereiland, het dit as die spreekbuis van die Oosgrens se blankes 'n groot invloed gehad.

Jeanette Koekemoer

Op 27 Desember 2018 berig buitelandse media dat die ANC se konsep van swart welvaartskepping slegs beteken om te buit en roof aangesien dit duidelik word dat geen winsgewende boerdery deur swartes bereik of in stand gehou kan word nie.

Hierdie berig volg nadat dit aan die lig gekom het dat die toé 46 jaar-oue welvarende Lipton Teeplaas naby Tzaneen wat sedert 1960 deur die Lipton Tee-groep bestuur is, in 2006 deur die ANC oorgeneem is as deel van hul grondverdelingsprogram. Daarby het die ANC R65 miljoen as lenings aan swartes toegestaan wat beweer het hulle is boere in dié gebied.

Nou het ‘n forensiese ondersoek getoon dat R121 miljoen se bates daar vernietig is as gevolg van swartes se onvermoë om ‘n welvarende boerdery te bestuur. Die tee-bosse is deur onkruid verdring en alle geboue is gestroop sodat daar basies niks anders oor is as wildernis nie. Die gevolg van hierdie inligting in die buiteland is dat beleggers se oë bietjie vir bietjie begin oopgaan.

Misdaadstatistieke toon dat Suid-Afrika een van die gewelddadigste lande ter wêreld is.   Jare gelede was dit een van die veiligste en beleggingvriendelikste lande in die wêreld.   Wat het hierdie verval veroorsaak? Dwase politieke besluite en grootskaalse korrupsie.

Korrupsie is een van die grootste, vernietigende magte want alles wat daardeur aangeraak word, verval onvermydelik.   As korrupsie by ʼn land se voordeur inkom, loop voorspoed by die agterdeur uit.   Die geskiedenis van Afrika is ʼn eindelose tablo van die tragiese gevolge van korrupsie. Laasgenoemde en   onafhanklikheid is ʼn resep vir die dood!

KULTUURDAGBOEK 29 DESEMBER

Lees volledig by Kultuurdagboek

Die oorsprong van die moordlustigheid en onbetroubaarheid wat swart op blank openbaar, het waarskynlik geen datumverwysing nie aangesien dit maar altyd bestaan het – en altyd sal; wie dit nie glo nie is naïef, onkundig oor die swart-kultuur en oningelig oor die verlede.  Ook die gebeure op hierdie dag in 1811 getuig van die barbaarse gewelddadigheid van die swartman.  Landdros Anders Stockenström was bekend vir sy ooglopende gewildheid as vriend en weldoener onder die swartes. Spesifiek onder die Kôsas het hy bekend gestaan as 'n witman met 'n oop hand.

KULTUURDAGBOEK 29 DESEMBER

Lees volledig by Kultuurdagboek

Vyf jaar voor hy sy ware kleure as verraaier en liefhebber van Brittanje tydens die rebellie wys, skryf Louis Botha op hierdie dag van sy plaas Rusthof af aan FS Malan in die Kaap dat hy – Botha – baie bly daaroor is dat Malan vir Onze Jan Hofmeyr as leier van die Afrikanerbond opgevolg het.

Hy sou verder graag die Bond landwyd as 'n sterk politieke faktor wil sien word. Maar hy het veral gehoop dat die gematigde ondersteuners van die Progressiewe Party met die ander partye soos die Bond, die Orangia-Unie en die Het Volk-party sou saamwerk.

KULTUURDAGBOEK 28 DESEMBER

Lees volledig by Kultuurdagboek

Met die samestelling van die eerste Unie-kabinet wou die aangewese premier, genl Louis Botha, nie graag sy vroeëre mede-generaal van die Engelse Oorlog, genl JBM Hertzog, insluit nie. Dit was polities egter onvermydelik. Van die begin af het Hertzog, die Afrikaner in Suid-Afrika, en Botha, die konsilialis in Britse skaduwee, die toekomspad gesoek.

In 1912 het die politieke bom ná Hertzog se De Wildt-toespraak gebars. Die gevolg was dat hy uit genl Botha se nuwe Kabinet gelaat is. Maar die getroue Afrikaners het hulle om Hertzog geskaar en hom hulle persoonlike steun, voorbidding en politieke hulp aangebied.

Tielman Roos het landwyd 'n volksprotes teen Hertzog se weglating gereël. Ongeveer 5 000 Afrikaners het op hierdie dag in Pruisepark, Pretoria, regoor die standbeeld van pres Paul Kruger, byeengekom. Die platform was 'n hoop verrotte gras wat vir bemesting in die park gebruik sou word.

KULTUURDAGBOEK 27 DESEMBER

Lees volledig by Kultuurdagboek

“Hierdie slag het 'n uiters betekenisvolle rol in ons geskiedenis gespeel, want indien die Zoeloes hulle oorrompel het, sou die oorwinning by Bloedrivier tot niet gemaak wees”.

Ná die Slag by Bloedrivier het die Wenkommando Dingaanstat besoek en laer op die Entonjaneni-hoogte getrek. Op 27 Desember het 'n kommando van ongeveer 300 man en 40 Port Natalse swartes uitgetrek om die Zoeloes aan te val en die beeste wat op 17 Februarie by Bloukrans gesteel is, terug te kry.

Volgens Bongoza, 'n Zoeloespioen wat hom klaarblyklik opsetlik gevange laat neem het, was die beeste in die nabygeleë Opatekloof. Pretorius se gewonde hand het begin pyn en hy het die bevel aan Karel Landman oorgedra en na die laer teruggekeer. Halfpad in die kloof af het Bongoza verdwyn en het die Zoeloe-krygers, nadat 'n deurdringende kreet vanuit die koppie weerklink het "i zi pagati (hulle is binnekant!)", uit die klowe gestorm om die kommando van die laer af te sny.

KULTUURDAGBOEK 27 DESEMBER

Lees volledig by Kultuurdagboek

Op hierdie dag het die Reserwebank en die vernaamste handelsbanke in 'n formele brief aan die Minister daarop gewys dat die geskil rondom die afstap van die goudstandaard onhoudbaar geword het.

Nadat Brittanje op 21 September 1931 andermaal die goudstandaard opgeskort het deur die Bank van Engeland te onthef van sy verpligting om staafgoud op aanvraag te verkoop, het die vraag ontstaan en is omvattend bespreek of Suid-Afrika Brittanje se voorbeeld moet volg. Hierdie debat het hom afgespeel in 'n toestand van ernstige ekonomiese depressie wat in Suid-Afrika en die meeste ander lande van die wêreld geheers het.

Terwyl dit in wese oor 'n ekonomiese aangeleentheid gegaan het wat op grond van ekonomiese argumente besleg moes word, het dit spoedig 'n sterk politieke inslag gekry.

Lees reeks by Johanna Brandt versus Siener

Suid-Afrika

Land van die toekoms

"Maar julle is 'n uitverkore geslag, ’n koninklike priesterdom, ’n heilige volk, ’n volk as eiendom verkry, om te verkondig die deugde van Hom wat julle uit die duistemis gewerp het tot sy wonderbare lig, julle wat vroeër geen volk was nie, maar nou die volk van God is; aan wie toe geen barmhartigheid bewys is nie, maar nou bewys is”. (1 Petrus 2:9-10)

In aansluiting by hierdie teksgedeelte het die Boodskapper aan my gesê: “So spreek die Here God tot die volk van Suid-Afrika: Jul­le wat eertyds geen volk was nie, het nou my volk geword; julle wat vroeër nie ontferming geken het nie, oor julle sal Ek my nou ontferm”.

Hannes Ollewagen

2 Pet. 1:3-21

“En juis daarom ook moet julle met aanwending van alle ywer by julle geloof voeg die deug, en by die deug die kennis, en by die kennis die selfbeheersing, en by die selfbeheersing die lydsaamheid, en by die lydsaamheid die godsvrug, en by die godsvrug die broederliefde, en by die broederliefde die naasteliefde. Want as hierdie dinge by julle aanwesig is en toeneem, dan laat dit julle nie ledig of onvrugbaar tot die kennis van onse Here Jesus Christus nie;” (:5-8).

Suid-Afrika word oor die algemeen beskou as ‘n “Christelike land”. In 2001 het bykans 80% van die bevolking verklaar dat hulle Christene is. As hierdie opname dan korrek is – waarom lyk hierdie land soos wat dit vandag lyk? Die bevolking is negatief. Die ekonomie is op die randjie van ‘n ineenstorting. Die infrastruktuur stort in duie. Die regering van die dag en hoë sakelui is korrup. Die mediese- en ander dienste is in ‘n chaotiese toestand. Daar is soveel kerke wat dwaalleer verkondig en talle mense vind nie meer ‘n geestelike heenkome nie. Dit lyk veel eerder na die slagveld van Satan as die eiendom van God.