Gedagtes vir elke dag
Of lees almal by Gedagtes vir elke dag
Goeie leiers voel nie bedreig deur ervare ondergeskiktes nie – hulle versamel ervare mense rondom hulle.
TRUMP ‘N NASIONALIS?
Dr Danie Theron
Volgens berigte het Donald Trump, VSA-president, onlangs verklaar dat hy ‘n “nasionalis” is. Ek moet sê ek was verstom. En natuurlik het die hoofstroom-media ontplof toe hy die uitlating gemaak het, want die begrip nasionalisme word in dieselfde kategorie as rassisme geplaas.
Waarom was ek verstom? Omdat alles wat Trump doen spreek van ‘n liberalis en ‘n globalis. Vergeet sy beloftes voor sy verkiesing as president. Daarvan het dadels gekom. Trump sê een ding en doen ‘n ander. Hy is meer pro-Israel as wat Obama was, hy is meer oorlogsugtig as meeste VSA-presidente. Hy word tereg soos volg beskryf:
1939: FAK EKONOMIE INSTITUUT GESTIG
KULTUURDAGBOEK 17 NOVEMBER
Lees volledig by Kultuurdagboek
Die FAK is op sy eerste Ekonomie Volkskongres, wat van 3 tot 5 Oktober 1939 in Bloemfontein gehou is, versoek om 'n Ekonomie Instituut in die lewe te roep om uitvoering te gee aan die kongresbesluite en om sodanige verdere stappe te doen as wat hy bevorderlik ag vir die ekonomiese opheffing van die Afrikaner – 'n benarde ekonomiese toestand waarin die Afrikaner daardie tyd verkeer het.
In die Instituut is verteenwoordiging gebied aan die FAK se Uitvoerende Komitee en sy Ekonomiese Kommissie, en aan Afrikaanse finansiers, nyweraars, handelaars, boere, arbeidersorganisasies, universiteite en handelsopleidingskolleges en die Armesorg-organisasies van die Afrikaanse kerke.
SUID-AFRIKA SE GETALLE
Almal in die Unie Republiekwording het altyd geweet dat die naturelle baie, en die witmense min was. Die vrees aan blanke kant was van lankal af dat die getalsterkte van die inboorlinge hulle kon oorweldig en afdwing na die laer beskawingspeil van die nie-blankes, wat sou lei tot die uitwissing van westerse beskawing hier te lande. Om vir die beoogde gesegregeerde swart gebiede lewensvatbaarheid te skep kon nie aan die swartmense self oorgelaat word nie - dit het hulle aan die vermoë ontbreek omdat hulle nie oor die soort kundigheid beskik het wat eie ontwikkeling moontlik gemaak het nie. En die blankes het die opoffering wat van hulle kant gemaak moes word om swart ontwikkeling te stimuleer en te lei nie oorweeg nie - die noodsaaklikheid van waarom en hoe het nie deurgedring nie. Die massa sou nie aan so-iets dink nie en die leiers is gelei deur die begeertes van die massa.
1855: AANLEG VAN PRETORIA
KULTUURDAGBOEK 16 NOVEMBER
Lees volledig by Kultuurdagboek
Pretoria, genoem na kmdt-genl Andries Pretorius, het sy aanleg as hoofstad van die ZAR te danke aan die feit dat Potchefstroom en Lydenburg nie sentraal genoeg geleë was vir die vergaderings van die Volksraad nie. Die kommandante-genenaal MW Pretorius en Piet Potgieter het die Volksraad, wat in September 1853 in Lydenburg sitting gehad het, versoek om 'n sentraal geleë hoofstad vir die Republiek te stig.
MW Pretorius het in 'n bygaande brief die Volksraad ook versoek om vir die doel van die voorgestelde dorp twee plase aan die Apiesrivier naamlik Elandspoort en Daspoort, van Andries van der Walt en JJP Prinsloo aan te koop. Omdat die Volksraad sy versoek geweier het, het Pretorius vervolgens self hierdie twee plase gekoop.
AMERIKA EN DIE INTERNASIONALE REG
Dr Danie Theron
Alhoewel Jan en Alleman dalk gerus gestel word deur die hoofstroom-media oor Amerikaanse betrokkenheid op feitlik elke kontinent en vertel word dat dit ‘n oorlog teen “terorisme” is om “demokrasie” te herstel, lyk die ware verhaal heelwat anders. Amerika is inderdaad besig om die ganse wêreld te probeer verower.
Militêre basisse is oraloor gevestig. Grootskaalse militêre en ook koverte operasies is aan die gang. Dit sluit in die Midde-Ooste, Oos-Europa, sub-Sahara Afrika, Sentraal-Asië en die Verre Ooste. En al hierdie gebiede word in die naam van demokrasie gedestabiliseer. Dit gaan gepaard met ekonomiese sanksies – beter bewoord as ekonomiese oorlogvoering. Aanslae word ook gevoer op state se geldeenhede en markte.
1911: UNIE-STAAL- KORPORASIE GESTIG
KULTUURDAGBOEK 15 NOVEMBER
Lees volledig by Kultuurdagboek
Die Unie-Staalkorporasie van Suid-Afrika is gestig om staal uit skroot te vervaardig. Binne twee jaar na die stigting is die eerste staal in Suid-Afirka vervaardig en baan USCO sodoende die weg vir 'n gevestigde staalbedryf wat in die jare wat sou kom, vir Suid-Afrika groot aansien in die oë van die wêreld verwerf het.
1855: MW PRETORIUS PRESIDENT VAN ZAR
KULTUURDAGBOEK 15 NOVEMBER
Lees volledig by Kultuurdagboek
Transvaalse leiers het geglo dat 'n nuwe grondwet die verdeeldheid wat gedurende die vroeë vyftigerjare van die vorige eeu in die Oorvaalse gebied geheers het, sou beëindig, en daarom is 'n grondwetkommissie, onder voorsitterskap van Jacobus Stuart (1803 – 1878), benoem.
Hierdie kommissie, wat in Oktober 1855 op Potchefstroom vergader het, het hoofsaaklik die Bataafse konstitusie van 1798, die Vrystaatse grondwet en die grondwet van die Verenigde State van Amerika as modelle geneem en 'n konsepgrondwet opgestel waarin die beginsel van skeiding van wetgewende en uitvoerende magte ingevoer is.
As opsteller van hierdie grondwet, wat later byna onveranderd aanvaar is, het Stuart 'n blywende diens aan die Zuid-Afrikaansche Republiek gelewer.
VOLKSREGERING (70)
Dirk Denker
Lees reeks by VOLKSREGERING
Natuurlik – Doelmatig
Beskrywing van die enigste regverdige politieke bedeling
vir enige volk, hetsy klein in getalle of groot
MIN BEREIK
Na regeringoorname het die volkvreemde leiers in bykans 'n kwarteeu nie 'n kwart bereik van wat hulle beloof of in die vooruitsig gestel het nie, en op verskeie gebiede het die toestande versleg. In die geheel was daar grootskaalse agteruitgang. Hulle het ontdek dat daar veel meer in regeervermoë is as wat hulle kon hanteer. Geld kan nie sonder deeglike beplanning bestee word nie omdat die fontein vinnig opdroog. Toe sake hand-uit ruk, het dit verwarring veroorsaak, die verband tussen verwagting en werklikheid het verlore geraak en die voorgangers is nie meer seker wat waar en wat vals is nie. Swaarmoedigheid tree in, met hulle gemoed in 'n greep van hulpeloosheid. Die maklikste is om apartheid te beskuldig wat beteken dat hulle na 'n kwarteeu nie op apartheid kon verbeter nie, maar misluk het.
‘N OFFER AAN HOM
Hannes Ollewagen
Miga 6:1-16
“Waarmee sal ek die HERE tegemoetgaan en my buig voor die hoë God? Sal ek Hom tegemoetgaan met brandoffers, met jaaroud kalwers? Sal die HERE ‘n welbehae hê in duisende ramme en tienduisende strome van olie? Sal ek my eersgeborene gee vir my oortreding, die vrug van my liggaam vir die sonde van my siel? Hy het jou bekend gemaak, o mens, wat goed is; en wat vra die HERE van jou anders as om reg te doen en liefde te betrag en ootmoedig te wandel met jou God?” (:6-8).
Die meeste van ons is seker bekend met die Halleluja-lied : “Moet ek gaan met leë hande?”. Hierdie vraag laat ‘n mens weer besin oor die wyse waarop ek voor God sal verskyn.
1837: DOBBEL DEUR TVL VOLKSRAAD VERBIED
KULTUURDAGBOEK 14 NOVEMBER
Lees volledig by Kultuurdagboek
President Thomas Burgers vaardig 'n proklamasie uit "met advies en konsent" van die Uitvoerende Raad van die ZAR, waardeur dobbelary in die land, en veral op die goudvelde, verbied word.
JOHANNA BRANDT VERSUS SIENER (5)
Lees reeks by Johanna Brandt versus Siener
Duitsland
(Meer as Oorwinnaar)
Terwyl die Bondgenote, Engeland, Frankryk en Rusland, besig was om hul ryke op te bou met die vlees, bloed en gebeentes van hulle medemens, was daar in Duitsland 'n groot voorwaartse beweging op die gebied van kuns en wetenskap, handel en nywerheid. Ons het gesien dat hy nie heeltemal vry was van bloedvergieting nie, maar terwyl hy die afgelope honderd jaar maar nege oorloë gehad het, het die drie Bondgenote tesame nie minder nie as honderd-sewe-en- twintig gehad.
HET DIE FARISEERS GEWEET WIE JESUS IS?
Dr Danie Theron
Waarom ken julle my spraak nie? Omdat julle na my woord nie kan luister nie.
Joh 8:43
‘n Vraag wat onwillekeurig by mens opkom wanneer mens die Nuwe Testament, en veral die vier evangelies lees, is of die Fariseërs geweet het wie Jesus is.
Ons lees dat die Fariseërs die wet geken het. Hulle het ook die skrifte van die Ou Testament geken. Ons kan trouens sover gaan deur te stel dat hulle, tesame natuurlik met die skrifgeleerdes en Sadduseers (as lede van die Sanhedrin), by uitstek die kenners van die Ou Testament was. Hulle was so geag deur die mense. Uit wat hulleself gesê het, is dit duidelik dat hulle ‘n intense studie van die skrifte gemaak en gehad het.
GEREGVERDIG, GEHEILIG EN VERLOS!
Dr Danie Theron
Rom 10:4 Want Christus is die einde van die wet tot geregtigheid van elkeen wat glo.
As ons die Woord van God nie hoor nie, nie lees nie, kan ons kwalik in geloof groei. Is geloof dan nie ‘n vaste vertroue in God nie? En hoe kan ons God vertrou as ons Hom nie ken nie? ‘n Kind vertrou sy ouers omdat hy hulle ken en hoe beter die ken, hoe groter die vertroue. Jy kan alleen in iemand glo as jy hom ken.
En watter openbaring is dit nie as mens die Woord van God intens bestudeer nie. Ek loop iemand raak wat my vlugtig vra oor regverdigmaking en heiligmaking. Weliswaar kan ek ‘n kort en kragtige antwoord gee, juis omdat ek dit kort vantevore gelees het, maar sulke kragtige begrippe vereis verskeie navorsing. En waar begin mens om dit te verduidelik? Wel, kom ek probeer.
WYSHEIDSTORIES (13)
Skerp Waarnemer
Lees reeks by Wysheidstories
Soek elke storie se les
en omskep dit in dade
GERINGSTE ONDER ONS
'n Houtkapper het die woud in geloop en die bome gevra om vir hom hout te voorsien om 'n steel vir sy byl te maak.
Die bome het die saak bespreek en die hout van die jong esdoringboompie aangebied. Die es was magteloos, en die houtkapper het hom afgekap en 'n steel vir sy byl van die stam gemaak.
Toe begin die houtkapper dadelik die hoogmoedige boomreuse een vir een afkap.
JOHANNA BRANDT VERSUS SIENER (4)
Lees reeks by Johanna Brandt versus Siener
Die Vredestraktaat
Dit is die grootste oorlogsverklaring wat in die geskiedenis van die wêreld nog bekend was, en dit sal ons sien in die oorlog van geweld wat nou aan die gang is en nog moet kom. Die veraf gedreun van die naderende orkaan, val nog op dowe ore. Ons het geval by die tienduisende, maar dan sal ons by honderdduisende afgemaai word. Die Sekel van die Dood sal oor ons gaan, want die graanoes is ryp en die druiwetakke hang swaar. Die uur om te maai het gekom. Kleiner stakings sal oorgaan in groter stakings; groter stakings sal aanleiding gee tot losbandigheid en brandstigting; brandstigting sal gevolg word deur revolusie; revolusie sal oorgaan in burgeroorlog; burgeroorlog gevolg deur hongersnood en pestilensies — maar al hierdie dinge sal oorskadu word deur ’n katastrofe wat nie deur menslike woorde beskryf kan word nie. Dit sal wees slag op slag, verwoesting op verwoestmg; dood en droefheid, rou en geweld -— en tussenin sal daar geen verposing wees nie.
1839: SLAG BY KAPAIN
KULTUURDAGBOEK 12 NOVEMBER
Lees volledig by Kultuurdagboek
Die uitgeweke veggeneraal van Tsjaka, Silkaats, het die Matebelestam langs die Groot-Maricorivier gevestig en 'n voortdurende gevaar vir die Voortrekkers en ander swart stamme geblyk te wees.
In 'n strafekspedisie onder leiding van Hendrik Potgieter en Gerrit Maritz, is op 17 Januarie 1837 in die sogenaamde slag by Mosega die Matebeles 'n vernietigende nederlaag toegedien.
Potgieter wou dit opvolg met 'n tweede ekspedisie teen Silkaats, wie by Kapain was met die slag by Mosega.
12 NOVEMBER 1780: PIET RETIEF
KULTUURDAGBOEK 12 NOVEMBER
Piet Retief is op hierdie dag in die Wakmakersvallei by Wellington gebore waar hy skoolonderrig ontvang en die skryfkuns besonder goed bemeester het. As jeugdige aan die Kaap het hy die politieke en maatskaplike ontwrigting ervaar wat met die Britse politieke en maatskaplike ontwrigting tydens die Britse oorname gepaard gegaan het.
Ondanks mislukte grondtransaksies en ander onderneminge wat hom finansieel ten gronde gebring het, het sy intelligensie, ondernemingsgees en persoonlikheid hom vroeg reeds as gerespekteerde leier na vore laat tree.
Op Stellenbosch is hy in 1812 as 'n kommandant aangestel, en na sy verhuising na die Oos-Kaap beklee hy van 1822 af die regeringspos van veldkommandant.
Aan die Oosgrens het Retief die probleme met die regering se grensbeleid en die gevolglike verslegting van die grenstoestand intens ervaar en het hy as voorspraak vir die geteisterde grensboere opgetree.
GOD IS ‘N GOD VAN ORDE
Ds Andrè vd Berg
“En Hy het uit een bloed al die nasies van die mensdom gemaak om oor die hele aarde te woon, terwyl Hy vooraf bepaalde tye en die grense van hul woonplek vasgestel het” (Hand.17:26)
In 1 Kor.14:33 skryf Paulus dat God nie ’n God van wanorde is nie, maar van orde. Alles wat met Hom verbind is, word aan ordelikheid gekenmerk; veral die kerk: “Laat alles welvoeglik en ordelik toegaan” (:40). Dit onderskei gelowiges van heidene wie se godsdiens onordelik is omdat dit in diens van die Satan staan en hy die teenpool van God is. God is orde; Satan is wanorde.
1880: BEZUIDENHOUT SE WA OPGEVEIL
KULTUURDAGBOEK 11 NOVEMBER
Lees volledig by Kultuurdagboek
In die geskiedenis van die mensdom het dit dikwels gebeur dat 'n geringe insident as vonk gedien het om die oorlogskruit te laat ontplof. So 'n insident het op hierdie dag in Potchefstroom plaasgevind, wat uiteindelik aanleiding tot die Transvaalse Vryheidsoorlog van 1880 tot 1881 gegee het.
Die burgers van Potchefstroom en omgewing het beswaard gevoel oor die belasting wat hulle aan die Britse gesag moes betaal. Op 7 Oktober 1880 het genl PA Cronjé en 130 burgers van die Schoonspruit-omgewing by die landdros op Potchefstroom beswaar aangeteken oor die belasting en onder meer verklaar dat hulle bereid is om aan hulle wettige regering belasting te betaal, maar dat die Britse regering "op een onwettige wijze" en teen hulle wil, hulle land geannekseer het en derhalwe weier hulle om belasting te betaal. Hulle het dit ook duidelik gemaak dat hulle alleen voor oorweldigende geweld buig.
MASKER AF, ANC (4)
Lauritz Strydom
lees reeks by MASKER AF, ANC
Die vlug
Die aand ná die klopjag in Rivonia word al die inwoners van Lilliesleaf in Johannesburg aangehou ingevolge die 90-dae- aanhoudingsbepaling. Dit is een van die spesiale magte wat die Suid-Afrikaanse Parlement aan sy minister van Justisie gegee het om die veelkoppige kommunistiese draak mee te kan beveg.
In die polisiesentrum Marshallplein bevind Arthur Goldreich en sy vrou hulle.
Ook in die selle by Marshallplein — ‘n vaal, verouderde rooi baksteengebou — is twee Indiër-aangehoudenes: Moosa Moolla en Abdullah Jasset.